Urazy stawu bywają bardzo bolesne, co skłania nas do szybkiej wizyty w przychodni lub na izbie przyjęć. Skręcenie i zwichnięcie to dwie często stawiane diagnozy, jeśli chodzi o urazy kończyn. Od tego, z którą z nich mamy do czynienia zależy, jakie wdrożymy postępowanie. Czym się od siebie różnią i jak je leczymy?
Rodzaje urazów kości i stawów
Możemy mieć do czynienia z różnymi typami urazów, które dotyczą stawów naszych kończyn. Najprościej jest podzielić je na 4 rodzaje:
- złamania,
- stłuczenia,
- skręcenia,
- zwichnięcia.
Aby lekarz mógł rozpoznać uraz, konieczne jest badanie fizykalne, a także wykonanie dodatkowych badań obrazowych. Taką procedurą diagnostyczną, która świetnie sprawdza się podczas diagnozowania urazów kości i stawów jest badanie RTG. Uwidocznione na zdjęciu kości i stawy są porównywane do prawidłowego ułożenia anatomicznego. Pod uwagę brana jest również ciągłość kości, w celu wykluczenia złamań. Na tej podstawie można ustalić do jakiego doszło urazu.
W tym artykule skupimy się przede wszystkim na różnicy pomiędzy skręceniem a zwichnięciem.
Zwichnięcie czy skręcenie – co mi się stało doktorze?
To nurtujące pytanie może paść w gabinecie lekarza, kiedy trafi do niego pacjent z urazem kończyny. Zwichnięcie i skręcenie są przez niektórych stosowane zamiennie, chociaż w rzeczywistości mają one zupełnie inne znaczenie. Podstawową różnicą, która czyni je zupełnie innymi urazami, jest kwestia łączności między powierzchniami stawowymi. W przypadku zwichnięcia następuje przemieszczenie się kości w stawie względem siebie, poza ich fizjologiczne położenie. Następuje trwała lub chwilowa utrata kontaktu powierzchni stawowych. W konsekwencji często dochodzi do rozerwania torebki oraz więzadeł stawowych. Z kolei skręcenie charakteryzuje się przekroczeniem fizjologicznego zakresu ruchu w stawie. Również wiąże się to z uszkodzeniem torebki stawowej. To, co odróżnia zwichnięcie od skręcenia to przede wszystkim fakt, że w drugim z nich nie dochodzi do zerwania łączności powierzchni stawowych.
Objawy zwichnięcia i skręcenia stawu.
Jak wyżej wytłumaczono, zwichnięcie i skręcenie różnią się od siebie. Pewne różnice możemy również zaobserwować w kwestii objawów. Dolegliwości i obraz chorej kończyny pomagają w dopasowaniu czy mamy do czynienia ze zwichnięciem, czy skręceniem stawu. W przypadku zwichnięcia objawy, jakich możemy się spodziewać to m.in.:
- ból,
- niefizjologiczne ułożenie zwichniętej kończyny,
- znacznie ograniczona ruchomość w stawie,
- opuchlizna wokół kontuzjowanego stawu,
- zniekształcony obrys stawu.
Z kolei pacjent ze skręconym stawem będzie zgłaszał problem z poruszaniem się lub wykonywaniem codziennych czynności. Jest to związane z dyskomfortem oraz dolegliwościami bólowymi podczas wykonywania ruchu. Okolica stawu jest wrażliwa na dotyk. Mogą pojawić się zasinienia lub zaczerwienienie. Lekarz na podstawie wyglądu kończyny oraz dolegliwości, które zgłasza pacjent, może postawić diagnozę – czy jest to zwichnięcie, czy skręcenie.
Jak leczymy zwichnięcie i skręcenie?
Te urazy, chociaż z pozoru podobne, różnią się nie tylko mechanizmem powstawania, ale również sposobem ich leczenia. Zwichnięcie i skręcenie wymagają odmiennego sposobu zaopatrzenia. Zwichniętą kończynę należy przede wszystkim unieruchomić i niezwłocznie udać się do specjalisty, aby mógł ją nastawić do prawidłowego ułożenia. Ustabilizowana kończyna powinna zostać unieruchomiona na pewien czas. Odciążenie jej zmniejszy dolegliwości bólowe oraz dyskomfort. Zaleca się także stosowanie zimnych okładów, które zmniejszą obrzęk.
Skręcenie jest z reguły urazem, który nie wymaga specjalnej interwencji w postaci nastawiania. Kończynę najlepiej jest również unieruchomić, a zimne okłady pomogą zmniejszyć ból oraz opuchliznę. Dodatkowo lekarz może zalecić stosowanie środków przeciwbólowych.
