Ból stopy może mieć wiele przyczyn, dlatego żadnego z objawów nie należy lekceważyć. Choć niektóre schorzenia mogą wynikać z chwilowych przeciążeń, to w sytuacji, gdy dolegliwości nie ustępują wraz z upływem czasu, warto skonsultować się ze specjalistą chorób stóp.
Jednym z powodów twojej wizyty w gabinecie lekarskim może być nerwiak Mortona.
Czym jest ta dolegliwość, jakie są jej przyczyny i na czym polega leczenie?
Czym jest nerwiak Mortona?
Nerwiak Mortona to jedna z przyczyn dolegliwości bólowych przedniej części stopy. Nerwiak Mortona to inaczej nerwiak międzypalcowy i jest to włóknienie około nerwowe, nie tak jak w typowym urazowym uszkodzeniu komórek nerwowych czy też nerwu.
Przednia część stopy, w której nerwiak Mortona występuje, unerwiona jest przez dwa nerwy – nerw podeszwowy przyśrodkowy i boczny. Gdy zbiegają obwodowo, oddają końcowe gałązki do palców i przebiegają podeszwowo pod więzadłem poprzecznym, czyli taką strukturą, która stabilizuje głowę kości śródstopia. I ta budowa anatomiczna powoduje, że nerw ulega uwięźnięciu pod tym więzadłem poprzecznym i jest drażniony oraz pocierany, co doprowadza do włóknienia.
Kto cierpi z powodu nerwiaka Mortona?
Na schorzenie to cierpią osoby, które:
- mają płaskostopie poprzeczne,
- noszą obcisłe, wąskie obuwie,
- mają stopę płasko-koślawą,
- chorują na reumatoidalne zapalenie stawów.
To są osoby predysponowane do rozwoju tej jednostki.
Jakie są objawy nerwiaka Mortona?
Głównym objawem jest ból, ale w przypadku nerwiaka jest on dość charakterystyczny. Jest to ból o charakterze pieczenia, palenia i mrowienia. Często pacjenci stwierdzają, że czują drętwienie, a ból promieniuje do palców lub też do części proksymalnej stopy. Ból, który ma taki charakter, że pacjent chodząc po twardym podłożu, odczuwa dolegliwości bólowe. Natomiast chodząc po miękkiej powierzchni, te dolegliwości ustępują. W trakcie badania lekarz posługuje się uciskiem w trzeciej przestrzeni międzypalcowej, co stymuluje zarówno pojawienie się dolegliwości, jak i ich nasilenie.
Kiedy udać się na konsultację do specjalisty od chorób stóp?
Do specjalisty stóp powinieneś się udać, gdy ból zlokalizowany w obrębie trzeciej przestrzeni międzypalcowej, czyli pomiędzy trzecim a czwartym palcem o charakterze pieczenia i palenia, nie ustępuje pomimo:
- noszenia obuwia na miękkiej podeszwie,
- włożenia miękkiej wkładki do butów,
- zmiany butów na szersze, w tym z szerokim przodostopiem,
- stosowania leków przeciwzapalnych.
Na wizytę do lekarza powinieneś przyjść ze zdjęciem rentgenowskim obu stóp w pozycji stojącej. Co prawda badanie RTG tylko i wyłącznie ocenia tkankę kostną, ale na podstawie takiego badania lekarz jest w stanie wyeliminować patologię kostną. Mowa tu o:
- złamaniach zmęczeniowych,
- chorobie Freiberga,
- anomalii w postaci dysproporcji długości kości śródstopia.
Natomiast standardowo badaniem, które potrafi wyjaśnić i rozwiązać problem oraz potwierdzić jednostkę chorobową, jest dobrze wykonane badanie USG.
Nerwiak Mortona — na czym polega leczenie
W pierwszej kolejności lekarz zwykle wybiera leczenie objawowe. Nawet jeśli wyniki badań i leczenia zachowawczego nie pozostawiają złudzeń, że w przypadku rozwiniętego nerwiaka Mortona nie ma poprawy po leczeniu zachowawczym, to czasami udaje się złagodzić te dolegliwości.
Leczenie polega na zmianie obuwia na bardziej komfortowe i stosowanie Peloty Metatarsalnej. Odciąża ona głowę kości śródstopia i w tym wypadku te głowy nie pocierają o nerwiaka. Nie jest on też drażniony i dzięki temu te dolegliwości mogą ustąpić. Można też na próbę ostrzyknąć lekiem sterydowym miejsce objęte schorzeniem, ale koniecznie pod kontrolą USG. Chodzi o to, aby precyzyjnie aplikować lek sterydowy, ponieważ steryd podany w obwodowe partie stopy czy tkankę tłuszczową, może spowodować większy problem pod postacią martwicy, czy też rozluźnienia więzadeł w obrębie stopy.
Co zrobić w przypadku niepowodzenia leczenia zachowawczego?
W sytuacji, gdy zachowawcze leczenie nerwiaka Mortona nie przyniosło spodziewanych rezultatów, lekarz może zdecydować o zastosowaniu leczenia operacyjnego.
Polega ono na wycięciu samej zmiany. Można wykonać operację z dostępu grzbietowego lub z dostępu podeszwowego. Wiele zależy od preferencji chirurga i tego, co uzna za wygodniejsze dla siebie.
Po wycięciu nerwiak oddawany jest na badanie histopatologiczne, celem potwierdzenia tej jednostki schorzenia.
Jak wygląda postępowanie po operacji?
Po dwóch tygodniach od zabiegu powinieneś zgłaszosić się na kontrolę celem usunięcia szwów. Wówczas rozpoczyna też obciążanie kończyny i w miarę możliwości, jeżeli ból pozwala, możesz chodzić z pełnym obciążaniem. Proces gojenia, leczenia i dochodzenia do pełnej sprawności trwa około 4-6 tygodni.
Gdy leczenie dobiegnie końca, w większości przypadków pacjenci po wycięciu nerwiaka Mortona nie odczuwają już tych dolegliwości — pieczenia, mrowienia i są w pełni sprawnymi osobami. Jeśli tak też będzie w twoim przypadku, będziesz mógł wrócić do normalnych aktywności, w tym do pracy fizycznej i uprawiania sportu.
Warto zapamiętać, że na wizytę do specjalisty stóp powinieneś umówić się nie tylko w celu potwierdzenia swoich przypuszczeń co do nerwiaka Mortona. Ważne jest też wykluczenie innych jednostek chorobowych, które mogą imitować to schorzenie. Jedną z nich jest zapalenie kaletki okolicy głów kości śródstopia błony maziowej. Wpuklając się między głowy czwartej i trzeciej kości śródstopia, uciska ona na nerw i te objawy są bardzo podobne. Mówimy wtedy o tak zwanej neuralgii Mortona.
