Wydawać by się mogło, że ta jedna z najprostszych i najczęściej uprawianych dyscyplin sportowych nie powinna stwarzać zagrożenia dla zdrowia kończyn dolnych. Okazuje się jednak, że jest inaczej i ból kolan dość często dokucza zarówno amatorom, jak i zawodowym biegaczom.
Może pojawiać się zarówno w trakcie, jak i po powrocie z trasy. Co może być przyczyną i jakie dolegliwości powinny skłonić cię do wizyty u ortopedy lub fizjoterapeuty?
Co dzieje się z kolanem podczas biegania?
Bieganie to aktywność, która bardzo intensywnie obciąża stawy kolanowe. Zginanie i prostowanie, które jest niezbędne do wykonania każdego kroku sprawia, że kolana są wystawione na duże siły ścinające i ściskające.
Podczas biegu ma miejsce:
- amortyzacja wstrząsów — kolano działa jak amortyzator, pochłaniając siły uderzenia stopy o podłoże, w czym ważną rolę odgrywa chrząstka stawowa, łąkotki i płyn maziowy, które to części stawu pomagają rozłożyć te siły i chronić kolano przed uszkodzeniem,
- stabilizacja — w celu jej zapewnienia podczas ruchu niezbędna jest współpraca licznych więzadeł i mięśni otaczających kolano,
- tworzenie siły napędowej — w trakcie biegania kolano przekazuje siłę potrzebną do odpychania się od podłoża i napędzania ciała do przodu, wygenerowaną przez mięśnie uda i łydki.
Istotne dla bezpieczeństwa kolana podczas biegania jest prawidłowe ustawienie na osi kość udowa i kość piszczelowa. Jeśli w tych dwóch miejscach dojdzie do odchylenia od pozycji neutralnej, z pewnością nie pozostanie to bez wpływu na kolano. Jednym ze skutków jest koślawienie kolan, co przez biegaczy nie powinno być zlekceważone. W innym przypadku zarówno wyczerpujące treningi, jak i biegi w maratonach mogą skończyć się wizytą u lekarza lub fizjoterapeuty.
Ból kolana podczas biegania — jakie mogą być przyczyny
W trakcie biegania na staw kolanowy oddziałują spore siły obciążające. Są kilkunastokrotnie większe niż podczas zwykłego spaceru czy krzątania się po domu. Jeśli dojdą do tego dodatkowe czynniki zwiększające to obciążenie, skutkować to może między innymi bólem.
Dlatego, zanim zaczniesz na poważnie uprawiać bieganie, powinieneś wiedzieć, że twoim kolanom może zaszkodzić:
- nieprawidłowa technika biegu — to może być nadmierna pronacja stopy, zbyt duże uderzenie pięty o podłoże lub zła postawa, co skutkować może nierównomiernym rozłożeniem sił na kolana,
- nadwaga lub otyłość — jeśli chcesz zrzucić nadmiar kilogramów, porozmawiaj z fizjoterapeutą, czy bieganie to w twoim przypadku dobry pomysł i nie spowoduje zbytniego obciążenia stawów kolanowych,
- niewystarczająca rozgrzewka i rozciąganie — to w przypadku każdej dyscypliny prost droga do urazów, w tym tych w obrębie kolan,
- zbyt intensywne treningi lub nagłe zwiększanie obciążenia — ból w tym przypadku może być spowodowany przez stany zapalne i uszkodzenia tkanek będące skutkiem przeciążenia,
- nieodpowiednie obuwie — brak dobrej amortyzacji i stabilizacji zawsze negatywnie wpływa zarówno na stopy, jak i staw kolanowy, co może powodować ból podczas biegania.
Przeczytaj także: Dlaczego bieganie maratonów nie jest zdrowe
Ból kolana podczas biegania może też być skutkiem:
- zbyt długiej trasy, niedopasowanej do twoich aktualnych możliwości,
- zbyt intensywnego i szybkiego biegu,
- braku czasu na odpoczynek w trakcie biegania,
- lekceważenia zmęczenia,
- zbyt twardej nawierzchni na trasie do biegania,
- braku odpowiedniej regeneracji między treningami.
Gdy pojawia się ból, powinieneś przerwać trening, zamiast próbować rozbiegać tę dolegliwość. Nigdy bowiem nie wiesz, co jest prawdziwą przyczyną, a ból zawsze jest sygnałem, że coś jest nie tak w danej części ciała.
Jeśli jednak postanowisz go zignorować, na bólu może się nie skończyć. Tego rodzaju nierozważne postępowanie może doprowadzić do uszkodzenia łąkotki lub chrząstki stawowej w kolanie, a także syndromu pasma biodrowo-piszczelowego. A to tylko wybrane problemy zdrowotne, których pierwszym zwiastunem bywa ból kolana.
Ból kolana — kiedy zgłosić się do lekarza lub fizjoterapeuty
Ból bólowi nierówny. Tak sam należy podchodzić do bólu kolana. Nie każdy będzie powodem do wizyty u specjalisty, ale też nie powinieneś wpadać w skrajności i czekać, aż dolegliwości same ustąpią.
Z pewnością przyczyna powinna być zdiagnozowana przez lekarza, gdy doświadczysz nagłego, dużego bólu, który może świadczyć o doznanym urazie. Podobnie w przypadku szybkiego narastania bólu od samego początku biegania. Nie tylko warto przerwać trening, ale też zgłosić się na konsultację do fizjoterapeuty lub ortopedy.
Gdy chodzi o czas, który można sobie dać na ustąpienie dolegliwości, to zwykle jest to około 5 dni. Jeśli po tym okresie ból minie i nie wróci podczas biegania, można uznać, że przyczyna nie była poważna.
Gorzej, jeśli ból kolana utrzymuje się dłużej i nie zmniejsza swojej intensywności, a nawet się potęguje. Wówczas jedynym rozsądnym rozwiązaniem będzie dokładne zdiagnozowanie przyczyny, zanim kolejny raz wyruszysz w trasę.
Ustalenie źródła bólu i wczesne wdrożenie odpowiedniego leczenia nie tylko uchroni cię przed poważniejszym urazem, ale też skróci czas wyłączenia cię z treningów.
Źródło: