Choć obecnie bardzo często chirurgiczne zabiegi ortopedyczne wykonywane są małoinwazyjnymi technikami, to lekarze wciąż szukają metod, które w jeszcze mniejszym stopniu ingerować będą w ciało pacjenta. Jedną z nich jest wciąż rozwijająca się gałąź medycyny, jaką jest ortopedia regeneracyjna.
Co kryje się pod tym pojęciem i jak tego rodzaju nowoczesne terapie pomagają w leczeniu stawów, więzadeł oraz mięśni po urazach?
Czym jest ortopedia regeneracyjna?
Medycyna regeneracyjna wykorzystuje naturalne mechanizmy, które aktywują się w organizmie, gdy zachodzi taka potrzeba. Nie zawsze jednak okazują się one wystarczające. Oznacza to, że warto je w takiej sytuacji nieco pobudzić do działania i większej aktywności. I tu do akcji wkracza ortopedia regeneracyjna. Dzięki niej lekarz może zregenerować uszkodzone stawy i złagodzić stany zapalne w obrębie mięśni, ścięgien i innych struktur.
Fibryna i osocze
Aby było to możliwe, niezbędne jest zastąpienie starych i chorych komórek młodymi i zdrowymi. Dzięki tego typu działaniom w organizmie dochodzi do wzmożonych procesów naprawczych, a chore tkanki szybciej i pełniej się regenerują. Kluczową funkcję pełnią w tym dwa ważne elementy:
Autologiczna fibryna bogatopłytkowa (PRF)
To koncentrat płytkowych czynników wzrostu i fibryny uzyskany z pobranej od pacjenta krwi. Dzięki temu jest w pełni zgodna pod względem biologicznym, co automatycznie redukuje ryzyko odrzucenia do zera.
Fibryna bogatopłytkowa po podaniu do miejsca w ciele pacjenta tworzy sieć włókien — pewnego rodzaju trójwymiarową strukturę z komórkami macierzystymi. Obecność czynników wzrostu i komórek macierzystych w miejscu uszkodzenia lub zmian chorobowych uruchamia proces regeneracji w wymagających tego tkankach. Te same procesy zachodzą zwykle w czasie gojenia się rany.
Autologiczne osocze bogatopłytkowe (PRP)
Obecne w nim czynniki wzrostu, czyli białka stymulujące procesy regeneracyjne i naprawcze wykazują dużą skuteczność w leczeniu ortopedycznym chorób narządu ruchu. Uwolnione z krwi dzięki osoczu bogatopłytkowemu czynniki wzrostu pobudzają przemieszczanie się komórek w miejsce, gdzie doszło do uszkodzenia oraz ich różnicowanie i namnażanie. Skutkiem tego jest wzrost nowych komórek i regeneracja tkanek oraz uwalnianie innych substancji niezbędnych do zagojenia się rany.
Na czym polega ortopedia regeneracyjna?
Zarówno fibryna, jak i osocze pozyskiwane są z krwi żylnej pobranej z ciała pacjenta, w procesie separacji w specjalnej wirówce.
Iniekcja osocza bogatopłytkowego przyspiesza procesy regeneracyjne i naprawcze, które uruchomione zostały w chwili uszkodzenia mięśni, więzadeł lub ścięgien. Pobudza też namnażanie komórek macierzystych i różnicowanie ich w wybrane komórki w miejscu iniekcji, które wcześniej uległy uszkodzeniu lub zniszczeniu. Efekty są widoczne w dużo krótszym czasie niż ma to miejsce przy zastosowaniu tradycyjnych metod leczenia. Pozwala to też zmniejszyć przyjmowanie leków przeciwbólowych i innych środków farmakologicznych.
Z kolei fibryna tworzy pewnego rodzaju strukturę przestrzenną z komórkami macierzystymi, co daje efekt opatrunku. Podana w chore miejsce, wypełnia je i stopniowo uwalnia niezbędne do odnowy tkanek, naczyń i komórek płytki krwi, komórki macierzyste i białe krwinki. Całość działa stymulująco i tym samym przyspiesza procesy gojenia oraz naprawy w miejscu uszkodzonym lub zmienionym chorobowo.
Jakie mogą być wskazania do zastosowania ortopedii regeneracyjnej?
Gdy tylko może to przynieść zadowalające efekty, lekarze stosują iniekcje z osocza bogatopłytkowego i fibryny w przypadku wielu różnych schorzeń. Te biokompatybilne i w pełni autologiczne materiały doskonale sprawdzają się w leczeniu zrostów kostnych i gojeniu się mięśni oraz ścięgien.
Wskazaniem do ich zastosowania jest między innymi:
- łokieć golfisty i tenisisty,
- ostroga piętowa,
- kolano skoczka i biegacza,
- kontuzja ścięgien, więzadeł i stawów,
- zespoły przeciążeniowe więzadeł i ścięgien,
- uszkodzenie chrząstki stawowej,
- tendinopatia ścięgna Achillesa i stożka rotatorów,
- uszkodzenie łąkotki stawu kolanowego,
- brak zrostu po różnego rodzaju złamaniach.
Jakie korzyści niesie ze sobą ortopedia regeneracyjna?
Już sam fakt, że rana goi się szybciej i zmniejszają się dolegliwości bólowe, powinno być wystarczającym powodem do skorzystania z dobrodziejstwa ortopedii regeneracyjnej. Iniekcje osoczem bogatopłytkowym i fibryną to skuteczny sposób na szybszy powrót do optymalnej sprawności, w tym aktywności sportowej, zawodowej i domowej.
To również zmniejszone zapotrzebowanie na środki farmakologiczne, które z powodzeniem zastępowane są przez wzmożone naturalne procesy naprawcze i regeneracyjne w organizmie. A wiadomo, że im bardziej naturalne są metody leczenia, tym organizm lepiej na nie odpowiada i wykorzystuje w przywracaniu utraconej równowagi.
Ortopedia regeneracyjna to jedna z najnowszych form leczenia schorzeń narządu ruchu i co najważniejsze, wciąż jest w fazie rozwoju. A to oznacza, że niejeden raz może nas zaskoczyć wprowadzeniem kolejnych, jeszcze skuteczniejszych i małoinwazyjnych terapii. Wszystko po to, by chory mógł jak najszybciej odzyskać sprawność, przy jak najmniejszej i najrzadszej interwencji chirurgicznej.
