Uprawianie sportu z endoprotezą biodra to marzenie wielu osób aktywnych fizycznie, u których doszło do zniszczenia tego ważnego stawu. O ile jednak sama wymiana biodra na sztuczny i powrót do sprawności umożliwiającej normalne funkcjonowanie nie stanowi problemu, to już uprawianie sportu nie wydaje się takie oczywiste.
Od czego zależy możliwość powrotu do sportowego stylu życia sprzed operacji i które dyscypliny sportowe są zalecane jako bezpieczne dla sztucznego stawu biodrowego?
Endoprotezoplastyka — czego dotyczy to pojęcie
Endoprotezoplastyka lub alloplastyka, bo takie pojęcie też jest używane, to zabieg, w której trakcie chirurg zastępuje zużyty lub zniszczony przez zmiany zwyrodnieniowe staw, sztucznymi elementami. Może w tym celu zastosować endoprotezy całkowite lub częściowe.
Wymiana zniszczonych powierzchni stawowych na sztuczny implant to nieoceniona pomoc zarówno dla osób w sile wieku, jak i starszych. W każdym przypadku zabieg wstawienia sztucznego stawu uwalnia od bólu, przywraca utraconą ruchomość i pomaga wrócić do normalnego funkcjonowania. Mowa tu zarówno o aktywnościach domowych i zawodowych, jak i sportowych.
W zależności od prowadzonego stylu życia, materiałów, z których wykonana była proteza oraz rozmiaru wcześniejszych zniszczeń, do jakich doszło w stawie, po określonym czasie może być niezbędne wykonanie operacji rewizyjnej. Mowa o zabiegu, w którego trakcie chirurg wymienia zużyty implant na nowy.
Po zabiegu zawsze niezbędna jest dobrze przeprowadzona rehabilitacja. To jeden z kluczowych elementów, który w znaczący sposób wpływa na powrót do pełnej sprawności. Również, gdy chodzi o uprawianie sportu z endoprotezą biodra.
Uprawianie sportu z endoprotezą biodra — czy można wrócić do każdej dyscypliny
Nad tego typu pytaniami zastanawiają się szczególnie osoby aktywne, których życie od lat związane jest ze sportem. Nie wyobrażają one sobie przyszłości bez ulubionych aktywności, dlatego powinny przedyskutować to z lekarzem w trakcie konsultacji chirurgicznej.
Jeśli jesteś w podobnej sytuacji, nie rezygnuj z zabiegu tylko dlatego, że boisz się ograniczeń związanych z protezą. Endoprotezoplastyka obecnie jest na tak wysokim poziomie, że w większości przypadków jest w stanie skutecznie zastąpić zużyte części stawu biodrowego. Nie wszystko jednak zależy od rodzaju implantu i umiejętności chirurgicznych lekarza.
Uprawianie sportu z endoprotezą biodra — co ma wpływ na taką możliwość
Zanim lekarz uzna, że może wymienić twój staw biodrowy, musi przeprowadzić dokładne badania, które są niezbędne przy kwalifikacji do zabiegu. Wyniki pokażą też, czy nie ma ku niemu żadnych przeciwwskazań.
Gdy chodzi o uprawianie sportu z endoprotezą biodra, lekarz musi wiedzieć, jakiego rodzaju aktywność i jaki stopień jej zaawansowania planujesz kontynuować lub rozpocząć po przeprowadzonym zabiegu. Dzięki temu będzie on mógł nie tylko dobrać odpowiednią technikę operacyjną. Istotny przy tego typu zabiegach u sportowców jest dobór odpowiedniej endoprotezy i sposobu jej mocowania. Musi ona być na tyle wytrzymała i efektywnie spełniać swoją funkcję, by nie ograniczała ruchomości w trakcie wykonywania ćwiczeń. Nie może też zbyt szybko się zużywać i zwiększać ryzyko zwichnięcia. Do tego lekarz potrzebuje znać rodzaj i wielkość obciążeń, jakie będą oddziaływać na endoprotezę biodra. Ważna jest też częstotliwość ruchów i ryzyko upadków, zderzeń z innymi zawodnikami, czy sytuacji, które mogą doprowadzić do kontuzji.
Przeczytaj także: Jak endoproteza stawu biodrowego pozwoliła pływać niedostępnym wcześniej stylem?
Inną ważną zmienną, która może zniweczyć szanse na uprawianie sportu z endoprotezą biodra, jest stan twoich kości. Jeśli ich stan będzie budził zastrzeżenia, lekarz ortopeda nie będzie mógł użyć implantu, który najlepiej sprawdza się u sportowców.
Dopiero wzięcie pod uwagę tych wszystkich elementów ostatecznie zdecyduje, czy i jakie masz szanse na powrót do pełnej sprawności i uprawiania wybranej dyscypliny sportowej.
Dyscypliny sportu, które można uprawiać po wszczepieniu endoprotezy biodra
Tak naprawdę ze względu na wiele różnych czynników, które wpływają na twoją predyspozycję do uprawiania sportu, trudno jednoznacznie określić, które z dyscyplin możesz uprawiać, a z których zdecydowanie powinieneś zrezygnować. Dlatego tego typu informacji może ci udzielić jedynie lekarz ortopeda, który przeprowadzać będzie zabieg wymiany stawu biodrowego na sztuczny.
Niemniej jednak istnieją ogólne zalecenia, gdy chodzi o uprawianie sportu z endoprotezą biodra. Do zalecanych aktywności należą między innymi:
- spacer, wędrówki, Nordic Walking,
- jazda na rowerze,
- pływanie kraulem,
- tenis stołowy,
- golf,
- gimnastyka,
- nurkowanie,
- żeglowanie,
- kręgle,
- taniec towarzyski,
- jeździectwo,
- narciarstwo biegowe,
- łyżwy,
- siatkówka,
- bieganie.
W trakcie konsultacji, po przeprowadzeniu badań i dokładnej ocenie twojego stanu zdrowia oraz stopnia zniszczenia stawu biodrowego, możesz usłyszeć, że pewnych dyscyplin nie powinieneś uprawiać. Mowa tu między innymi o:
- piłce nożnej i ręcznej,
- sportach walki,
- narciarstwie wodnym,
- koszykówce,
- hokeju.
Jednak jak już wiesz, ostateczną decyzję zawsze podejmuje lekarz operujący, który zna twoją sytuację zdrowotną i możliwości samej endoprotezy.
Kapoplastyka — na czym polega i kiedy może być stosowana
W wybranych przypadkach lekarz ortopeda może zdecydować o przeprowadzaniu mniej inwazyjnego zabiegu, którym jest kapoplastyka (endoproteza powierzchniowa). W przypadku tego typu operacji lekarz nie wymienia całego stawu, a jedynie dotknięte chorobą zwyrodnieniową powierzchnie stawowe. Mowa tu o powierzchni głowy kości udowej oraz panewki. Natomiast głowa i szyjka kości udowej zostają nietknięte.
Nie w każdym przypadku wykonanie tego typu zabiegu jest możliwe. Warunkiem niezbędnym jest dobra jakość kości i niewielka deformacja stawu. Dzięki wysokiej jakości stopów metali poddanych specjalnej obróbce, sztuczne elementy stawu są mniej podatne na zużycie przez ścieranie. Mniejsze jest też ryzyko ich zniszczenia.
O czym należy pamiętać po zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego?
Pomimo tego, iż przed wszczepieniem endoprotezy biodra prowadziłeś aktywny tryb życia i uprawiałeś wybrane dyscypliny sportowe, ostateczną decyzję o pełnym powrocie do nich powinieneś podjąć po konsultacji z lekarzem operującym. Rozmowa taka powinna się odbyć, zanim jeszcze wyznaczy on termin zabiegu, ponieważ od tego, jaki styl życia zamierzasz prowadzić, może zależeć zarówno sposób przeprowadzenia operacji, jak i wybór odpowiedniej endoprotezy stawu biodrowego.
Poza tym powinieneś się przygotować na konieczność zgłaszania się na wizyty kontrolne w celu kontroli wpływu ćwiczeń na endoprotezę i wykrycia problemów, które mogą w takiej sytuacji się pojawić.
Im dokładnie sprecyzujesz swoje oczekiwania co do zabiegu i swojej przyszłości związanej ze sportem, tym większe szanse na ich spełnienie.