W obrębie stawu barkowego może pojawić się wiele różnych problemów zdrowotnych. Przyczyną mogą być między innymi urazy, do których dochodzi w chwili upadku na wyciągniętą rękę. Grupą, która najbardziej jest na to narażona, są osoby prowadzące aktywny tryb życia i uprawiające wybrane dyscypliny sportowe. Urazy zdarzają się w trakcie jazdy na rowerze, gry w piłkę nożną, siatkówkę i hokeja oraz zjazdu na nartach. Każdy uraz może okazać się poważny w skutkach i wymagać leczenia operacyjnego. Do niedawna jednak pierwsze zwichnięcie stawu barkowego u osób młodych, najczęściej kwalifikowane było do leczenia zachowawczego. Obecnie lekarze ortopedzi skłaniają się ku operacji stawu barkowego.
Z czego wynika ta zmiana?
Co to jest zwichnięcie stawu barkowego?
Zwichnięcie stawu barkowego to sytuacja, w której w wyniku urazu głowa kości ramiennej przemieszcza się poza staw. W wyniku tego najczęściej dochodzi do uszkodzenia obrąbka stawu barkowego, czyli struktury, która odpowiada w dużym stopniu za stabilizację stawu.
Do tej pory pierwsze zwichnięcie stawu barkowego było z wyboru leczone zachowawczo. W praktyce oznacza to nastawienie barku, założenie temblaka i wysłanie pacjenta na rehabilitację. Wiele się jedna zmieniło w ostatnim czasie.
Badania wykazały, że jest pewna grupa pacjentów, u której po pierwszorazowym zwichnięciu dochodzi do takich uszkodzeń w stawie barkowym, że radykalnie rośnie ryzyko nawrotu, czyli kolejnego zwichnięcia i wynosi ono 70-90%. Są to pacjenci w wieku około 20 lat. Warto podkreślić, że do kolejnego zwichnięcia dochodzi często już nie w wyniku dużego urazu, ale czasami z powodu nieprawidłowo ułożonej kończyny. Jest to o tyle niebezpieczne, że kolejne zwichnięcie oznacza kolejne urazy stawu barkowego. Często nawet już przy drugim zwichnięciu u młodych ludzi potrafi dojść do uszkodzenia struktury kostnej. Wszystko to prowadzi do powstawania niestabilności stawu barkowego.
Rola diagnostyki w leczeniu zwichnięcia stawu barkowego
Standardowym postępowaniem po zwichnięciu stawu barkowego jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego przed i po nastawieniu. Pacjenci z grupy ryzyka powinni wykonać rezonans magnetyczny, bo jest to jedyne badanie, które pokaże, czy doszło do uszkodzenia obrąbka. Zwłaszcza że u pacjentów po zwichnięciu najczęściej dochodzi do uszkodzenia przednio-dolnej części obrąbka stawu barkowego.
Poza tym u pacjentów z grupy ryzyka może dojść do uszkodzenia innych części obrąbka. Mowa tu o uszkodzeniu nie tylko przednio-dolnego obrąbka, ale też górnego i tylnego. Oprócz tego może dojść do uszkodzeń kostnych, czy to przednio-dolnej części panewki, czy też głowy kości ramiennej. Są to uszkodzenia, które będą widoczne tylko i wyłącznie w rezonansie magnetycznym.
Pierwsze zwichnięcie stawu barkowego — jak powinno wyglądać leczenie
U młodych i aktywnych pacjentów pierwsze zwichnięcie stawu barkowego powinno być leczone operacyjnie. W trakcie zabiegu ortopeda wykonuje artroskopię stawu barkowego i stabilizuje uszkodzone struktury. Najczęściej po pierwszorazowym zwichnięciu jest to tylko obrąbek.
Do zwichnięcia barku nierzadko dochodzi po upadku w trakcie jazdy na rowerze. Uszkodzeniu może wówczas ulec przedni, górny i tylny obrąbek. Poza tym część obrąbka może się tak przemieścić, że interponuje pomiędzy głowę kości ramiennej, a panewkę. W takiej sytuacji nie ma ona szans wygoić się po leczeniu zachowawczym.
Artroskopowa stabilizacja obrąbka nie jest tylko naprawą uszkodzonych struktur. Dzięki tej operacji tak naprawdę lekarz zapobiega rozwinięciu się niestabilności stawu barkowego, która jest następstwem uszkodzenia kilku struktur w stawie barkowym. Najczęściej jest to uszkodzenie obrąbka połączone z uszkodzeniem części kostnych. Jeżeli dochodzi do uszkodzenia części kostnych, to przy operacji leczenia stabilności ortopeda musi te części kostne naprawić. Rekonstrukcja kostna w obrębie stawu barkowego daje dość dobre efekty, ale nie jest rekonstrukcją anatomiczną, czyli nieco zmieniana jest budowa stawu barkowego.
Jeśli jesteś młody i doznałeś urazu barku, a jest to twoje pierwsze zwichnięcie stawu barkowego, powinieneś liczyć się z możliwością leczenia operacyjnego. Wiele zależy od diagnozy lekarskiej, ale jak już wiesz, operacja może skutecznie zapobiec kolejnym zwichnięciom. Uchroni cię tym samym przed utratą ruchomości w stawie barkowym, przerwą w treningach i aktywnym życiu oraz leczeniem i rehabilitacją.
