Artroskopia to zabieg chirurgiczny, który może służyć zarówno do diagnostyki, jak i leczenia problemów zdrowotnych. Wykorzystywany jest przy schorzeniach i urazach w obrębie stawów, a dzięki małej inwazyjności pozwala dotrzeć do chorych tkanek bez uszkadzania mięśni i konieczności odcinania ich od kości. To wszystko wpływa nie tylko skuteczność samego zabiegu, ale też skraca czas rehabilitacji i powrotu do pełnej sprawności. Po artroskopii nie pozostają też duże blizny, co zmniejsza ryzyko zakażenia ran pooperacyjnych i innych możliwych powikłań..
Na czym polega zabieg artroskopii, w przypadku jakich problemów zdrowotnych jest wykorzystywany i dlaczego jest jedną z najczęściej wybieranych metod zabiegowych?
Na czym polega zabieg artroskopii?
Artroskopia to zabieg małoinwazyjny, stosowany zarówno w celach diagnostycznych, jak i terapeutycznych. Pozwala zarówno na obejrzenie zmienionych chorobowo czy uszkodzonych w wyniku urazu miejsc, jak i pobranie próbki do dalszej diagnostyki.
Oglądanie wnętrza stawu możliwe jest dzięki specjalnemu narzędziu optycznemu zwanemu artroskopem. Zanim chirurg wprowadzi je do ciała pacjenta, nierzadko wykonuje niezbędne badania laboratoryjne i obrazowe. W zależności od stopnia zmian i rozległości samego zabiegu lekarz może zastosować znieczulenie miejscowe lub ogólne.
W celu wprowadzenia artroskopu czyli niewielkiej kamery zaopatrzonej w źródło światła oraz narzędzi chirurgicznych chirurg wykonuje kilka niewielkich nacięć. Następnie za pomocą specjalnego wężyka podaje do wnętrza gaz lub roztwór soli fizjologicznej.
Cały zestaw umożliwia zarówno dokładne obejrzenie wnętrza stawu na monitorze, jak i przeprowadzenie odpowiednich zabiegów naprawczych i terapeutycznych. Chirurg może obserwować strukturę operowanego więzadła, chrząstki, czy też ścięgna i to w czasie rzeczywistym. Po zabiegu zszywa niewielkie rany, na pewien czas pozostawiając w jednej z nich dren, odpowiedzialny za odprowadzanie krwi.
Jeśli zachodzi taka potrzeba, lekarz może pobrać też materiał do badania histopatologicznego, dzięki czemu jego diagnoza będzie jeszcze dokładniejsza. To zaś pozytywnie wpłynie na skuteczność i cały proces leczenia.
Artroskopia — kiedy i do czego jest wykorzystywana
Zarówno diagnostyczna, jak i terapeutyczna artroskopia wykorzystywana jest przy wielu problemach zdrowotnych stawów. Jedną z najczęściej wykonywanych jest artroskopia stawu kolanowego. W jej trakcie chirurg ortopeda za pomocą niewielkich narzędzi może między innymi naprawić zerwane więzadła krzyżowe, zwłaszcza więzadło krzyżowe przednie. Na tego typu urazy narażeni są szczególnie sportowcy, choć zdarzają się też osobom niezwiązanym ze sportem.
Oprócz artroskopii ACL chirurg może też wykonać artroskopię:
- biodra,
- barku,
- nadgarstka,
- stawu skokowego,
- łokcia.
Obie formy artroskopii mogą być przeprowadzone w trakcie tego samego zabiegu. Wówczas lekarz zaczyna od artroskopii diagnostycznej i jeśli uzna, że zauważone zmiany wymagają leczenia operacyjnego, wprowadza dodatkowe narzędzia chirurgiczne i przeprowadza niezbędne czynności, których celem jest naprawa i wyleczenie zmienionego chorobowo miejsca.
Artroskopia wskazana jest między innymi w przypadku:
- urazu stawu,
- RZS, czyli reumatoidalnego zapalenia stawów,
- złamania śródstawowego,
- choroby zwyrodnieniowej stawów,
- torbieli okołostawowych,
- niestabilności ruchomości stawu,
- wyrośli kostnych wewnątrz stawu,
- przerośniętej maziówki,
- konieczności usunięcia ciała obcego z torebki stawowej.
Co jeszcze warto wiedzieć na temat artroskopii?
Samo słowo w pierwszej chwili może sugerować poważny, skomplikowany i bardzo inwazyjny zabieg. W rzeczywistości tylko to pierwsze i drugie określenie nierzadko odzwierciedla jego charakter. Nie zawsze bowiem należy on do prostych i nieskomplikowanych, co w dużej mierze zależy od rodzaju zmian, które wymagają leczenia. Główną zaletą zabiegów artroskopowych jest ich mały stopień inwazyjności. Pozwalają oszczędzić mięśnie i ścięgna i tym samym pacjent praktycznie od razu po operacji może rozpocząć rehabilitację.
Artroskopowa technika zabiegowa wymaga odpowiedniego przygotowania, wiedzy i doświadczenia, które to cechy powinny być udziałem lekarza operującego. Warta jest jednak czasu przeznaczonego na ich zdobycie. Korzyści z niej odnoszą zarówno lekarze, jak i pacjenci.
Chirurg dzięki obrazowi z kamery wyświetlanemu na dużym monitorze, może zobaczyć pole operacyjne w powiększeniu, co zwiększa szanse na dostrzeżenie trudnych do zauważenia zmian i wysoką precyzję samego zabiegu.
Z kolei pacjent nie jest narażony na dużą ranę operacyjną, która jest charakterystyczna dla zabiegów wykonywanych bardziej inwazyjnymi technikami. Dzięki temu nie tylko na jego ciele pozostają dużo mniejsze blizny pooperacyjne, ale też krótszy jest okres rekonwalescencji i szybszy powrót do zdrowia.
Ze względu na to, iż lekarz wykonuje zabieg w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, artroskopia jest też bezbolesna. Z kolei dolegliwości bólowe, które zwykle pojawiają się po ustąpieniu znieczulenia, w przypadku artroskopii mogą być mniejsze. Możliwe to jest dzięki temu, że nie doszło do dodatkowego uszkodzenia okolicznych tkanek, co nierzadko ma miejsce w przypadku zabiegów techniką otwartą.
