Problemy z kręgosłupem zwykle zaczynają się od niewielkiego bólu. Ten, gdy jest lekceważony, z czasem nasila się, wpływając na codzienną aktywność domową i zawodową. Ból kręgosłupa nie musi od razu oznaczać poważnego urazu, czy choroby, która wymaga interwencji chirurgicznej. Zwykle na początku jest to efekt wieloletnich zaniedbań higieny narządu ruchu i zbyt niskiej lub nieprawidłowej aktywności fizycznej.
Jak zatem zapobiegać problemom z kręgosłupem i co warto zmienić w swoim codziennym życiu, by zmniejszyć ryzyko urazu tej ważnej części twojego ciała?
Brak higieny narządu ruchu — do jakich problemów z kręgosłupem może doprowadzić
Problemy z kręgosłupem w postaci dolegliwości bólowych mogą się pojawić nie tylko z przyczyn natury czysto anatomicznej. Zdarzają się też problemy z tytułu codziennego funkcjonowania. Chociażby często spotykany siedzący tryb życia powoduje, że tych dolegliwości zbiera się naprawdę dużo. Powodem jest brak higieny narządu ruchu i odpowiedniego dbania o siebie pod względem aktywności fizycznej. I choć początkowo właśnie te niezdrowe nawyki powodujące przeciążenia kręgosłupa wywołują ból, to ostatecznie mogą one doprowadzić do uszkodzenia krążka międzykręgowego i jego wysunięcia.
Warto wiedzieć, że początek tych problemów nigdy nie jest czysto mechaniczny i anatomiczny.
Struktura kręgosłupa jest dość mocna i żeby ją uszkodzić, czyli aby ta zmiana strukturalna się pojawiła, musisz się mocno postarać. Mówiąc inaczej, musisz niejako sobie na to zapracować.
Gdy zaniedbujesz higienę narządu ruchu i większość czasu spędzasz w pozycji siedzącej, możesz zacząć doświadczać dolegliwości bólowych w obrębie pleców. Początkowo po odpoczynku w ciągu dnia, czy po wstaniu ze spania ten ból się zmniejsza i redukuje. Jeśli jednak nic nie zmienisz w swoim stylu życia, bólu będzie stopniowo coraz więcej. Będzie pojawiał się coraz częściej, przy dłuższym utrzymaniu pozycji siedzącej, na przykład podczas jazdy samochodem.
Gdy już sam odpoczynek nie wystarczy, aby pozbyć się bólu pleców, następnym etapem w rozwoju schorzeń kręgosłupa może być uraz. To się może stać w trakcie schylenia się, wyciągnięcia do przodu, czy skręcenia po jakiś przedmiot. Wówczas możesz poczuć napięcie mięśni przy kręgosłupie, rozciągnięcie ich, szarpnięcie i ukłucie. I właśnie w tym momencie może dojść do konkretnego urazu, który jest następstwem wcześniejszych zaniedbań. Ważne jest, aby w sytuacji, gdy już dojdzie do urazu, nie zastygnąć w tej pochylonej pozycji, bo wtedy ból będzie jeszcze większy.
Problemy z kręgosłupem — jak często występują
Problem jest powszechny przez nawyki ruchowe gromadzone przez całe życie i siedzący tryb życia, który staje się udziałem coraz większej grupy osób. To wszystko utrwalane przez lata powoduje problemy zdrowotne nie tylko w kręgosłupie, ale też w innych częściach ciała.
Dlatego śmiało można powiedzieć, że problemy z kręgosłupem i ból w tym obszarze, to dziś choroba cywilizacyjna. Tryb życia, którego domeną jest brak ruchu i odpowiedniej aktywności fizycznej sprawia, że sztywnieje kręgosłup i stawy, a mięśnie, które mają ten kręgosłup stabilizować, stają się coraz słabsze.
Przeczytaj także: Ból kręgosłupa — jakie mogą być przyczyny i kiedy zgłosić się do ortopedy
Warto pamiętać, że na ból kręgosłupa narażone są nie tylko osoby prowadzące siedzący tryb życia. Również przy pracy fizycznej można doprowadzić do problemów zdrowotnych, spowodowanych ruchem, który zbytnio obciąża kręgosłup. Jeśli trwa to przed dłuższy czas, w końcu pojawią się dolegliwości bólowe sygnalizujące konieczność zmiany nawyków.
Problemy z kręgosłupem — jak wygląda diagnostyka
Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty, do którego zgłaszasz się z bólem kręgosłupa, rozpoczyna się od wywiadu medycznego i podstawowych badań. Gdy okaże się, że przyczyną są poważniejsze problemy w obrębie kręgosłupa, możesz zostać skierowany do ortopedy w celu wykonania dodatkowych badań.
W innym przypadku od razu możesz skorzystać z pomocy. Dowiesz się, co może ci pomóc w uwolnieniu się od bólu kręgosłupa, a z czego powinieneś zrezygnować, bo ci szkodzi. Czasem wystarczy niewielka zmiana nawyków w trakcie wykonywania codziennych czynności w domu lub w pracy, by tego bólu kręgosłupa było znacznie mniej.
Drugim etapem pomocy, z której będziesz mógł skorzystać, jest uwolnienie od bólu już w trakcie wizyty. Służą do tego różne techniki manipulacyjne, których celem jest wzmocnienie mięśni podtrzymujących kręgosłup, a które fizjoterapeuta może zastosować. Otrzymasz też pomoc w zmianie szkodliwych nawyków i nieprawidłowych pozycji, które mogą powodować problemy z kręgosłupem w postaci dolegliwości bólowych.
I na koniec rehabilitacja ruchowa, której celem jest stabilizacja kręgosłupa.
Jakie aktywności chronią przed bólem kręgosłupa?
Zwykle najlepsze efekty przynoszą te najprostsze i najbardziej spontaniczne aktywności. To może być skorzystanie ze schodów zamiast windy, czy też pokonanie pieszo ostatniego odcinka drogi do pracy po wcześniejszym opuszczeniu autobusu.
Aktywności powinny trochę odwracać te patologiczne mechanizmy, które są twoim udziałem na co dzień. W praktyce oznacza to, że jeżeli dużo siedzisz, znajdź aktywność sportową, która zmusi cię do przybierania wyprostowanej pozycji ciała. Wyeliminujesz w ten sposób przykurcz w biodrze i zaktywizujesz mięsień pośladkowy. A słaby mięsień pośladkowy wielki to jedna z przyczyn, która powoduje różnego rodzaju dolegliwości bólowe, nie tylko związane z kręgosłupem.
Wzorce zachowań, które pomagają zdiagnozować problemy z kręgosłupem
Tego typu wzorców jest dużo, co może potwierdzić wielu fizjoterapeutów, do których zgłaszają się osoby z bólem w różnych odcinkach kręgosłupa.
Odcinek szyjny kręgosłupa
Za przykład takich wzorców mogą posłużyć problemy z kręgosłupem szyjnym.
Po dłuższym okresie, gdy przez lata wykonujesz w pracy setki takich samych ruchów, twój kręgosłup szyjny z ładnej lordozy, którą kiedyś miałeś w kręgosłupie szyjnym, teraz trochę się wypłaszczył. Jest w nim trochę inna krzywizna i inne ustawienie. Po wypłaszczeniu kręgosłupa szyjnego bardzo szybko dochodzi do zwiększenia garbu, czyli kifozy piersiowej. Czasami pojawia się tak zwany wdowi garb, co wskazuje na zwiększenie pochylenia się kręgosłupa i wygięcia ku tyłowi na przejściu pomiędzy kręgosłupem szyjnym a piersiowym.
Stawy ramienne
Następnym elementem, w którym dojdzie do zaburzenia spowodowanego niezdrowymi nawykami, są twoje stawy ramienne. Tutaj często jeden lub oba lądują w protrakcji, czyli są wysunięte wyraźnie do przodu, co nie pozostanie bez wpływu na twój kręgosłup piersiowy.
I tak oto przez zmianę w obrębie stawów ramiennych, może pojawić się ból promujący po całej ręce. Mogą też pojawić się problemy z barkiem.
Lędźwiowy odcinek kręgosłupa
Powtarzalne ruchy mogą też spowodować usztywnienie ciała, przez co niepotrzebnie zaczynasz angażować dodatkowe części do działań, które zwykle tego nie wymagają. Przykładem może być sięganie przed siebie po jakiś przedmiot na biurku lub stole. Zamiast wyciągnąć po niego samą rękę, odruchowo wyciągasz też swoją szyję.
Innym przykładem jest sytuacja, w której sięgasz po coś leżącego na górnej półce w kuchni i nieświadomie pomagasz sobie wygięciem w lędźwiowym odcinku kręgosłupa. Spowodowane to jest usztywnieniami, które już sobie nawykowo zbudowałeś. Tym samym nie jesteś w stanie spokojnie sięgnąć samą ręką, więc pomagasz sobie lędźwiowym odcinkiem kręgosłupa.
Problemy z kręgosłupem — o czym warto pamiętać
Jak widać, tak naprawdę problemy kręgosłupa, a zwłaszcza dolegliwości bólowe w tej części ciała, tworzymy sobie sami. Często są to bowiem efekty braku aktywności, nieprawidłowej aktywności lub aktywności w nieprawidłowych pozycjach. Najprostszym rozwiązaniem jest ruch, ale powinien on być wykonywany w odpowiedni sposób. Dlatego warto zawsze skorzystać z konsultacji specjalistycznej. Dowiesz się w jej trakcie, jaki rodzaj ruchu może ci pomóc w uwolnieniu od bólu kręgosłupa. Może się bowiem okazać, że pomimo regularnych ćwiczeń na siłowni, na którą chodzisz po pracy fizycznej, bóle kręgosłupa nie ustają. Przyczyną mogą być między innymi ćwiczenia, które wykonujesz w nieprawidłowej pozycji.
Problemy z kręgosłupem z jednej strony dotykają osób, którzy ruszają się zbyt mało, a z drugiej tych, którzy ruszają się dużo, ale mają nieprawidłowe wzorce ruchowe.
