Zwichnięcie stawu biodrowego to uraz, do którego może dojść w wyniku zadziałania dużej siły. I choć zwykle nie wymaga leczenia operacyjnego, to w przywróceniu ruchomości bardzo ważny jest czas, w których wykonana zostanie repozycja zamknięta.
W jakich sytuacjach może dojść do zwichnięcia biodra, jak się objawia ten uraz i na czym polega leczenie?
Co dzieje się w stawie biodrowym w wyniku zwichnięcia?
W zdrowym stawie biodrowym kulista głowa kości udowej spoczywa w panewce stawu biodrowego, znajdującej się w kości miednicy. Za prawidłowe współdziałanie tych dwóch elementów odpowiadają ścięgna, mięśnie, więzadła i chrząstki. Więzadła utrzymują kości na miejscu, a chrząstka stawowa, którą pokryta jest panewka i głowa kości udowej, amortyzuje i umożliwia ich łatwe ślizganie się po sobie.
Dzięki tak działającym mechanizmom możesz bez problemu korzystać z szerokiego zakresu ruchu, który jest niezbędny w trakcie wchodzenia po schodach, chodzenia, czy kucania.
Sytuacja się zmienia, gdy głowa kości udowej, która na co dzień spoczywa w panewce stawu biodrowego, z jakiegoś powodu przemieści się poza jej obręb. Ze względu na głębię panewki nie jest to takie proste, co nie znaczy, że niemożliwe. Aby tak się stało, konieczne jest zadziałanie bardzo dużej siły urazowej. Z tego też powodu zwichnięcie stawu biodrowego zwykle nie kończy się na wspomnianym wysunięciu głowy kości z panewki. Nierzadko towarzyszy mu też złamanie w obrębie samej panewki lub głowy kości udowej albo też uszkodzenia ich obu. W takiej sytuacji lekarz stwierdza, że doszło do zwichnięcia ze złamaniem. Warto też wiedzieć, iż o wiele częściej dochodzi do tylnego zwichnięcia biodra, a dużo rzadziej do przedniego.
Zwichnięcie stawu biodrowego — najczęstsze przyczyny
Pomimo tak mocnej konstrukcji i tak może dojść do uszkodzenia stawu biodrowego, w tym do jego zwichnięcia. Przyczyn może być co najmniej kilka. Jednak każda z nich musi wiązać się z wysoką energetyką w chwili zadziałania na staw biodrowy. Zwykle zwichnięcie biodra ma miejsce w trakcie wypadku komunikacyjnego, kiedy to uderzysz kolanem o twardą powierzchnię z dużą siłą urazową. Po przeniesieniu się wzdłuż kości udowej doprowadza ona do wysunięcia się głowy kości udowej do tyłu poza panewkę. Może się to stać między innymi w wyniku uderzenia kolanem o deskę rozdzielczą lub o drugi pojazd w przypadku motocyklistów.
Poza tym na zwichnięcie biodra narażeni są narciarze, snowboardziści i uprawiający wspinaczkę. Do grupy ryzyka należą też osoby pracujące na wysokości, na przykład na drabinie lub rusztowaniu. Tu upadek na twardą powierzchnię również może spowodować zwichnięcie stawu biodrowego, choć nierzadko kończy się dużo poważniejszymi urazami, ze śmiercią włącznie.
Jak rozpoznać zwichnięcie biodra?
Zwichniecie stawu biodrowego należy do tych urazów, które nie sposób zlekceważyć, głównie ze względu na towarzyszące mu objawy. Po wysunięciu się głowy kości udowej z panewki, noga wygląda na wyraźnie krótszą. Jest też lekko zgięta, przywiedziona i obrócona nienaturalnie do wewnątrz. Gdyby jednak doszło też do złamania trzonu kości udowej, ułożenie nogo będzie inne, co w pierwszej chwili może się okazać mylące w rozpoznaniu zwichnięcia biodra.
Poza tym nawet najmniejszy ruch powoduje silny ból, a w obrębie uda tworzy się obrzęk. Nierzadko pojawia się też duży krwiak. Brak czucia w stopie może świadczy o uszkodzeniu nerwów, natomiast sama okolica uszkodzonego stawu jest bardzo wrażliwa na dotyk.
Gdyby przy okazji doszło do uszkodzenia naczyń krwionośnych, może być zauważalne słabe ukrwienie całej nogi.
Metody leczenia zwichnięcia stawu biodrowego
Aby przywrócić ruchomość w stawie, niezbędne jest jego nastawienie. To zaś może zrobić jedynie lekarz, dlatego bardzo ważny jest jak najszybszy transport do szpitala. Czas odgrywa tu bardzo ważną rolę, ponieważ im później zostanie wykonana zamknięta repozycja, tym poważniejsze mogą być następstwa pourazowe. Mowa tu między innymi o niedokrwieniu głowy kości udowej i pourazowych zmianach zwyrodnieniowych stawu biodrowego.
Najlepiej, jeśli lekarz będzie mógł nastawić zwichnięty staw biodrowy w ciągu kilku godzin od chwili, w której doszło do urazu. Aby z powrotem umieścić głowę w panewce w kości miednicy, musi zgiąć nogę w biodrze i z dużą siłą wykonać obrót wewnętrzny i zewnętrzny. Potwierdzeniem, że te dwa elementy wróciły na miejsce, będzie słyszalny dźwięk, który świadczy o ich ponownym połączeniu.
Przeczytaj także: Jakie mogą być przyczyny bólu okolicy biodra?
Jeśli skuteczna repozycja zamknięta jest niemożliwa, lekarz może podjąć decyzję o leczeniu operacyjnym. Ta metoda wskazana jest też w sytuacji, gdy w chwili urazu, poza zwichnięciem biodra doznałeś też złamania tylnej kolumny panewki lub w obrębie stawu znalazły się fragmenty kości.
W ciągu dwóch, trzech pierwszych tygodni po zabiegu nastawienia biodra, niezbędne jest utrzymywanie nogi na wyciągu. Dopiero po tym okresie możliwa jest aktywna rehabilitacja i poruszanie się ze wsparciem dwóch kul łokciowych. W jej ramach rehabilitant może stosować:
- zabiegi fizykoterapeutyczne w postaci pola magnetycznego, ultradźwięków lub laseroterapii,
- masaż tkanek miękkich okolicy stawu,
- indywidualnie przygotowany zestaw ćwiczeń,
- terapię manualną,
- kinesiotaping.
Pełny powrót do zdrowia możliwy jest dopiero po jej zakończeniu, co w praktyce oznacza kolejne tygodnie. Ich ilość zależy w dużej mierze od indywidualnych predyspozycji organizmu do regeneracji i zaangażowania chorego w proces rehabilitacji.
Źródło i inspiracja:
www.ortopediaitraumatologia.pl/podrecznik/
