Stres dotyka dziś tak wielu ludzi i do tego coraz częściej przybiera postać przewlekłą, że życie pod jego presją wydaje się czymś normalnym i nieuniknionym. Zbyt duża ilość obowiązków, które zajmują większość czasu w ciągu dnia sprawia, że odpoczynek zszedł na dalszy plan. Dla wielu jest on utożsamiany jedynie z urlopem, który i tak jest zbyt krótki, by mogli odpowiednio zregenerować spięte ciało. Jednym z obszarów, gdzie możesz odczuwać negatywne skutki nadmiaru kortyzolu, jest układ ruchu. Tu stres wpływa na stawy, mięśnie, ścięgna i kości, co może skutkować pojawieniem się dolegliwości bólowych i różnych schorzeń.
Co konkretnie dzieje się ze stawami poddanymi działaniu przewlekłego stresu? Jak możesz ograniczyć jego zgubny wpływ na te kluczowe elementy narządu ruchu?
Jak stres wpływa na ciało człowieka?
Bez udania się do miejsca odosobnienia i niemal całkowitej izolacji od normalnego życia, niemożliwym wydaje się uchronienie się przed wpływem stresu na ciało i umysł. I też nie o to chodzi, by wpadać w różnego rodzaju skrajność. Stres sam w sobie nie jest zły, a mowa tu o eustresie, czyli tym pozytywnym, który działa na organizm i umysł motywująco. Ważne jednak, by nie dopuścić do sytuacji, w której twoje ciało będzie w stanie ciągłego napięcia i gotowości do walki lub ucieczki. To właśnie ten stan, zwany stresem przewlekłym, wyrządza największe szkody w organizmie, w tym również w układzie ruchu.
Ze stresem ściśle związany jest, utożsamiany z nim hormon, czyli kortyzol, a dokładnie hydrokortyzon. W sytuacjach stresowych jest on uwalniany i to w dużych ilościach, by zmobilizować organizm do określonego działania. Działa też przeciwzapalnie, podwyższa poziom glukozy we krwi i powoduje zatrzymanie soli w organizmie.
Gdy jesteś pod wpływem stresorów, bicie serca przyspiesza, wzrasta ciśnienie tętnicze krwi i zwężają się naczynia krwionośne. Kortyzol wspiera też prawidłowe kurczenie się mięśni poprzez uwalnianie wapnia z kości.
Niestety, im silniejszy stresor, tym większy koszt mobilizacji organizmu do walki lub ucieczki, na czym chwilowo mogą ucierpieć inne procesy zachodzące w organizmie. Oznacza to, że przewlekły stres może skutecznie zaburzać ich działanie i tym samym wywierać szkodliwy wpływ na twoje ciało, w tym na mięśnie i stawy.
Jak stres wpływa na stawy?
Gdy boli cię kolano, biodro lub bark, możesz się zastanawiać, co tak naprawdę wywołuje tę dolegliwość w danym miejscu. Najdokładniejszą odpowiedź na to pytanie może ci udzielić jedynie lekarz po przeprowadzeniu odpowiednich badań. Przyczyn może być wiele, a ten najczęstsze można podzielić na:
- wywołane urazem mechanicznym,
- przeciążeniowe, których źródłem jest nadmierne obciążenie lub nieprawidłowa funkcja mięśni odpowiedzialnych za ruch stawu.
Ból stawów może też mieć podłoże psychosomatyczne, a jednym z głównych czynników wywołujących tego rodzaju zaburzenia, jest stres. I to właśnie on może doprowadzić do rozwoju chorób narządu ruchu związanych z nieprawidłową funkcją mięśni zwłaszcza o charakterze napięciowym. Zwłaszcza stres przewlekły, który zmienia funkcjonowanie układu odpornościowego w ciele.
Skutki działania stresu na stawy
Gdy stres obecny jest w twoim życiu praktycznie każdego dnia, z czasem możesz przestać dostrzegać jego negatywny wpływ na swoje ciało. Twojej uwadze może umykać spięta i przygarbiona pozycja ciała z przykurczonymi ramionami i napiętymi mięśniami twarzy.
Wpływ stresu na mięśnie
Stres wpływa na stawy poprzez mięśnie. Gdy codziennie wystawiony jesteś na działanie wielu stresorów, powoduje to długotrwałe napięcie mięśni. To zaś skutkuje sztywnością powięzi i ścięgien, co z kolei może prowadzić do przewlekłego bólu.
Poza tym nieustannie napięte mięśnie, bez regularnego rozluźniania ich, przeciążają twoje stawy przez zmianę tzw. balansu mięśniowego, co wywołuje ich reakcje w postaci dolegliwości bólowych.
Do tego kortyzol wydzielany w nadmiernych ilościach i to przez dłuższy czas nie tylko zmniejsza gęstość kości,. Osłabia też tkankę łączną w stawach.
Spięte mięśnie i usztywnione stawy to również prosta droga do urazów i kontuzji. Zwłaszcza gdy prowadzisz siedzący tryb życia, a aktywność fizyczną ograniczasz do minimum.
Redukcja stresu przez niezdrowe nawyki
Gdyby tego było mało, stres wpływa na stawy również poprzez niezdrowe nawyki. Jednym ze sposobów na łagodzenie napięcia związanego ze stresem, jest tak zwane zajadanie emocji. To zaś na dłuższą metę może prowadzić do otyłości, która nie sprzyja zdrowiu i kondycji twoich stawów. Poza niezdrową dietą możesz wybierać szybkie i krótkotrwałe sposoby na zrelaksowanie się w postaci palenia papierosów. Gdy robisz to nałogowo, zwiększasz znacząco ryzyko wystąpienia reumatoidalnego zapalenia stawów.
Wpływ stresu na stawy — o czym warto pamiętać
Jeśli chcesz zadbać o stawy, ale z różnych powodów każdego dnia jesteś narażony na działanie stresorów, pomyśl o wprowadzeniu działań profilaktycznych, które ochronią twój narząd ruchu.
W tym celu:
- zadbaj o dietę bogatą w składniki odżywcze ważne dla twoich stawów,
- wprowadź do swojego życia więcej regularnej aktywności fizycznej (możesz skorzystać z pomocy fizjoterapeuty, który pomoże ci ułożyć trening ukierunkowany na zdrowie twoich stawów),
- zacznij korzystać z technik radzenia sobie ze stresem i redukowania jego wpływu na twoje ciało i umysł,
- unikaj zbytniego obciążania stawów,
- utrzymuj prawidłową wagę ciała,
- naucz się, jak ograniczać reakcję twojego ciała na działanie stresorów.
Gdyby jednak ból stawów się utrzymywał i powyższe działania nie przyniosły spodziewanych efektów, skonsultuj się z lekarzem, by sprawdzić, jaka jest prawdziwa przyczyna twoich dolegliwości.
Źródło:
www.ibe.edu.pl/images/EBiS/Numery/2018-03/PDF/ebis-2018-3-2.pdf
