Gdy wykonujesz ciężką pracę fizyczną, możesz uznać, że nie potrzebujesz innych aktywności. W końcu przez większość dnia twój organizm poddawany jest wystarczającym obciążeniom. Po co więc serwować mu dodatkowy wysiłek w postaci ćwiczeń wchodzących w skład wybranej dyscypliny sportowej. Gdy jednak dowiesz się, jak duży jest wpływ pracy fizycznej na układ ruchu i związane z tym ryzyko urazów, są duże szanse, że zmienisz zdanie.
Wpływ pracy fizycznej na układ ruchu — do jakich urazów może dojść
Stopień ryzyka urazu w dużej mierze uzależniony jest od jej charakteru, ale nie tylko. Są też inne czynniki, które mogą przyczynić się do ograniczenia ruchomości, czy powstania zmian zwyrodnieniowych lub przeciążeniowych. Podobnie różne mogą być czynniki ryzyka, oddziałujące na narząd ruchu i tym samym wpływające na jego prawidłowe funkcjonowanie.
Urazy przeciążeniowe w pracy fizycznej
To jedne z częściej występujących urazów, co wynika z ich podstępnego charakteru. Uszkodzenia są na tyle małe, że w początkowym okresie wręcz niezauważalne, stąd przed wielu lekceważone. Niestety, rozłożone w czasie, kumulują się i skutecznie osłabiają wybrane stawy, ścięgna, czy więzadła. Dodatkowym czynnikiem jest powtarzalność konkretnych ruchów, co bez czasu na regenerację i dodatkowych ćwiczeń, może skutkować zmianami zwyrodnieniowymi, stanem zapalnym lub inną zmianą chorobową.
Zmiany o charakterze przeciążeniowym zwykle zaczynają się od bólu, który łatwo uśmierzyć dostępnymi bez recepty środkami. Niezależnie, czy to będzie ból kręgosłupa, drętwienie karku, czy dolegliwości w obrębie stopy, dopóki nie utrudniają za bardzo codziennego funkcjonowania, a zwłaszcza pracy fizycznej, uznawane są za normalny skutek zmęczenia materiału, jakim jest ciało. Tym bardziej, gdy ustępują po odpoczynku lub krótkich ćwiczeniach.
Niestety ból ma swoje źródło, a to bez podjęcia leczenia będzie się pogłębiać i coraz mocniej wpływać na funkcje narządu ruchu. Z czasem oprócz bólu pojawi się ograniczenie ruchomości, a do uzyskania ulgi nie wystarczy już krótki odpoczynek. Ból może się tej pojawiać w nocy, co dodatkowo utrudni prawidłową regenerację organizmu. Zbytnio obciążone i szybciej zużywające się tkanki wpływać będą też na pracę innych części ciała, co tylko pogłębi problem zdrowotny. Jeśli nie zadbasz odpowiednio o swoje mięśnie, chrząstki, kości, ścięgna i więzadła, w końcu doprowadzi cię to do narastającego ograniczenia aktywności.
Co bardzo ważne, pierwsze dolegliwości bólowe mogą się pojawić dopiero po kilku miesiącach, a zdarza się, że i po latach, co nie ułatwia wczesnej diagnozy i podjęcia leczenia.
Urazy fizyczne spowodowane działaniem czynników zewnętrznych
W odróżnieniu od urazów przeciążeniowych, skutki urazu mechanicznego odczuwalne są niemal natychmiast. W zależności od rodzaju i ciężkości pracy fizycznej możesz doznać mniej lub bardziej groźnych uszkodzeń wybranych części układu ruchu. Uraz mięśniowo-szkieletowy może dotyczyć mięśni, stawów, więzadeł i kości.
W tym przypadku przyczyną może być:
- dźwiganie zbyt dużych ciężarów nierzadko połączone z niewłaściwą techniką,
- praca na nierównym terenie,
- upadek z wysokości,
- zmiażdżenie upadającym przedmiotem lub przewracającym się urządzeniem,
- nieprzestrzeganie zasad BHP.
Jak zmniejszyć ryzyko urazów przy wykonywaniu pracy fizycznej
Zwykle nie potrzeba wiele, by ograniczyć negatywny wpływ pracy fizycznej na układ ruchu. Już przestrzeganie zasad BHP znacznie zmniejsza ilość urazów spowodowanych przez działanie czynników zewnętrznych. Jeśli dodasz do tego:
- przyswojenie i stosowanie w praktyce odpowiedniej techniki podnoszenia i przenoszenia ciężkich przedmiotów,
- unikanie pochylania tułowia do przodu i utrzymywania tej pozycji przez dłuższy czas, w czym w wybranych przypadkach może ci pomóc używanie narzędzi dobrze dostosowanych do twojego wzrostu i wykonywanej czynności,
- robienie regularnych przerw podczas wykonywania monotonnych i powtarzalnych czynności,
- regularne zmienianie pozycji w przypadku pracy w pozycji stojącej lub siedzącej,
- chodzenie w dobrze dobranych butach na miękkiej podeszwie,
- regularne uprawianie wybranej dyscypliny sportowej, która wzmocni twoje mięśnie oraz stawy,
- rozluźnianie ciała po całym dniu pracy fizycznej, co możesz zrobić poprzez rolowanie, masaż, jogę lub inne formy stretchingu,
- kontrolę wagi ciała, by ograniczyć dodatkowe obciążenie twoich stawów,
- regenerujący i odpowiednio długi odpoczynek nocny, który przyczyni się też do lepszej koncentracji na wykonywanych czynnościach w pracy,
wówczas twój układ ruchu będzie odpowiednio chroniony. I choć nie jesteś w stanie przewidzieć wszystkich sytuacji, w których może dojść do urazu, to unikniesz wielu innych.
Kiedy powinieneś skorzystać z pomocy lekarza lub fizjoterapeuty?
Do skorzystania z pomocy medycznej, gdy doznasz urazu, w wyniku którego doszło do uszkodzenia ciała, nie trzeba nikogo przekonywać. Inaczej jest w przypadku dolegliwości bólowych czy ograniczenia ruchomości. Gdy są one niewielkie, łatwo zlekceważyć tego rodzaju objawy.
A wystarczyłoby umówić się na konsultację ortopedyczną lub do fizjoterapeuty, by zapobiec poważniejszym zmianom chorobowym. Do tego rozmowa ze specjalistą pomoże ci wdrożyć działania, które nie tylko złagodzą dolegliwości bólowe i zwiększą twoją mobilność. Dowiesz się też, jak regularnie wzmacniać najbardziej narażone na uraz części narządu ruchu, by w ten sposób zwiększyć ich odporność na urazy.
Źródło:
www.porady.pracuj.pl/rozwoj/aktywnosc-fizyczna-a-praca-fizyczna-czy-to-sie-wzajemnie-wyklucza/