Nowoczesne technologie wykorzystywane w medycynie, w coraz większym stopniu i w różnej formie wspierają też pracę ortopedów. I choć roboty wciąż nie zastępują w pełni pracy chirurga, to w połączeniu z AI używanym w systemie zamkniętym, stanowią nieocenione wsparcie. Jakie praktyczne korzyści dla lekarzy i pacjentów niesie robotyka w ortopedii?
Rodzaje systemów robotycznych stosowanych w ortopedii
Wsparcie systemów robotycznych różni się między sobą zakresem pomocy. Tym samym lekarze mają do dyspozycji roboty:
- autonomiczne — po zatwierdzeniu przez chirurga same wykonuje poszczególne czynności w ramach danego zabiegu,
- nieautonomiczne — inaczej pasywne, służą do kontroli wykonywanych przez chirurga działań, co pozwala na bieżąco unikać możliwych błędów i przeprowadzać zabieg zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami,
- półautonomiczne — ustalone przed operacją kontrolne punkty graniczne generują informację zwrotną dla lekarza, która upewnia go, że dotychczasowe działania są zgodne z przyjętą strategią. Roboty półautonomiczne chronią przed zbyt dużą inwazyjnością zabiegu, ograniczają ryzyko uszkodzenia więzadeł i ścięgien oraz dbają, by operacja przebiegła zgodnie z planem.
Robotyka w ortopedii — w jaki sposób technologia wspiera pracę ortopedy
Robot wykorzystywany w ortopedii to przede wszystkim ogromna precyzja, dokładna analiza danych i zredukowanie do minimum nieprawidłowości w trakcie przeprowadzanego zabiegu. Pomaga on przeprowadzać operacje w trudnych pod względem anatomicznym miejscach oraz łączy w sobie działanie lekarza i efektora. Niezależnie od zakresu zadań wykonywanych przez robota, zawsze ostateczną decyzję o zastosowaniu danej procedury i użyciu wybranych ustawień podejmuje lekarz operujący. Im bardziej zaawansowany robot ortopedyczny, tym rzadziej chirurg koryguje jego wytyczne.
Zbieranie i analiza danych
Choć poszczególne części narządu ruchu u każdego człowieka są podobne, to jest sporo różnic, które mogą wpływać na zabieg, ustawienie wszczepianych elementów, czy tempo gojenia się tkanek. Robotyka w ortopedii pozwala zebrać wystarczającą ilość danych, by stworzyć przestrzenny model operowanego stawu. Pozwala to określić istniejącą patologię i jego niestabilność.
To nie wszystko, ponieważ jeszcze na etapie planowania zabiegu lekarz może ustalić dokładne poziomy, kąty resekcji i przewidzieć biomechanikę stawu po operacji.
W przypadku wszczepiania endoprotezy biodra lub kolana, robot pomaga też dobrać optymalny jej rodzaj pod względem wytrzymałości i sposobu implantacji. Dzięki temu redukuje ryzyko wszelkich nieprawidłowości, które mogłyby powodować problemy i skrócić okres żywotności samej protezy. Duża precyzja zabiegu to również znacznie mniejsza traumatyzacja tkanek, co przekłada się na mniejszy ból pooperacyjny i krótszy okres rekonwalescencji.
Algorytmy sztucznej inteligencji pozwalają też bardziej szczegółowo opisać wykonane badania obrazowe. Analizują bowiem dużo więcej procedur ortopedycznych, które do tej pory służyły AI do nauki. Te zaś pochodzą z baz danych centrów ortopedycznych z całego świata.
Zaawansowane technologie medyczne w protezoplastyce stawu kolanowego i biodrowego
Robotyka w ortopedii okazuje się szczególnie pomocna w przypadku endpoprotezoplastyki stawu biodrowego i kolanowego. To zabiegi wymagające dużej precyzji, wiedzy, doświadczenia chirurga i dobrze wyszkolonego zespołu, który go wspiera. Dzięki wysokiej jakości implantom obecnie tego rodzaju zabiegi i tak stoją już na wysokim poziomie. Pozwalają też na uzyskanie bardziej niż zadowalających wyników. Chorzy, którzy przeszli zabieg wymiany stawu kolanowego lub biodrowego na sztuczny, nie tylko odzyskują utraconą sprawność i ruchomość. Mogą też wrócić do uprawiania wybranych dyscyplin sportowych i bardziej wymagających aktywności zawodowych.
Dzięki wykorzystaniu robotom wyposażonym w zamknięte systemy AI, praca lekarzy jest nie tylko łatwiejsza. Robotyka w ortopedii pomaga im przede wszystkim zapewnić jeszcze lepsze dopasowanie protezy. To zaś znacząco wpływa na jej trwałość i komfort używania przez pacjenta.
Pomaga w tym dokładna analiza warunków anatomicznych w operowanym stawie oraz warunków kostnych i napięć tkanek okołostawowych. W połączeniu z obrazowaniem uzyskanym dzięki tomografii komputerowej pozwala to na optymalne ustawienie protezy. Poza tym, ramię robotyczne zostaje tak ustawione, że chirurg dokładnie wie, w którym miejscu i pod jakim kątem ma wykonać cięcie kości w operowanym stawie. Podobnie jest z opcją frezowania, jeśli tego typu działanie jest niezbędne.
Zdefiniowane przez robota ustawienia zawsze mogą być zmienione przez lekarza operującego. Jednak, jak pokazuje doświadczenie wielu z nich, im dłużej korzystają z tego rodzaju wsparcia, tym rzadziej podważają ustalone parametry. Tym samym robotyka w ortopedii w połączeniu z wiedzą i doświadczeniem lekarzy maksymalnie redukuje możliwość pomyłki. Zwiększa jednocześnie pewność, że przyjęte ustawienia okażą się najlepsze z możliwych, co pozytywnie wpłynie na efekty zabiegu.
Źródło i inspiracja:
