fbpx
Umów wizytę
91 85 25 901
91 85 25 902
rejestracja
Umów wizytę
Slide 1

Blog

Hallux to schorzenie bardzo popularne, które w większości przypadków dotyka kobiece stopy. Co jest najczęstszą przyczyną i jaki wpływ na zdrowie stóp ma noszone na co dzień obuwie? A gdy już dojdzie do zniekształcenia stopy, to na czym polega leczenie palucha koślawego? Czy zawsze niezbędne jest leczenie operacyjne, czy możliwe jest też zahamowanie zmian za pomocą leczenia zachowawczego?

Halluxy na stopach

Paluch koślawy - Hallux

Powstaniu palucha koślawego towarzyszy zazwyczaj ból okolicy głowy pierwszej kości śródstopia (balonowatego zgrubienia)

Więcej na temat zabiegu: Paluch koślawy

Anatomia stopy

Przedłużeniem pierwszej kości śródstopia jest paluch i staw śródstopno-paliczkowy, który składa się z głowy pierwszej kości śródstopia, paliczka proksymalnego palucha oraz dwóch małych kostek, które leżą pod głową pierwszej kości śródstopia.
Można powiedzieć, że staw śródstopno-paliczkowy stanowi połączenie stopy z paluchem i struktury te są do siebie idealnie dopasowane. Pokryte są chrząstką i podczas chodu poruszają się nawzajem.

Gdy pojawia się hallux, czyli paluch koślawy, struktury te ulegają przemieszczeniu. Staw przestaje poprawnie pracować i dochodzi do jego zużywania i niszczenia. Po wewnętrznej stronie stopy możesz wówczas zauważyć balonowate zgrubienie, tak zwany bunion. Natomiast sam paluch przemieszcza się na zewnątrz stopy i tworzy tak zwane koślawe ustawienie.

Leczenie palucha koślawego związane jest właśnie z tym zgrubieniem. I choć wiele osób myśli, że coś im w tym miejscu urosło, to nic takiego nie ma miejsca. To nie narośl, a deformacja, która pojawiła się z powodu przemieszczenia pierwszej kości śródstopia. To ona się uwypukliła i jest głównym źródłem bólu.

Przyczyny pojawienia się palucha koślawego

Leczenie palucha koślawego to pomoc, z której najczęściej korzystają kobiety. Wynika to z tego, iż w około 90% przypadkach hallux pojawia się właśnie na stopach kobiecych, a pierwsze objawy dają o sobie znać około 40. roku życia. Niestety zwykle nasilają się z biegiem czasu, jeśli nie zostaną podjęte konkretne działania w celu ich zahamowania.

Stopy ze halluxami. metody leczenia palucha koślawego

Hallux to schorzenie uwarunkowane genetycznie, czyli przekazywane przez rodziców na dziecko. Do głównych czynników sprawczych, które sprzyjają pojawieniu się palucha koślawego, należą:

  • obuwie — zbyt wąskie i na wysokim obcasie,
  • jednostki chorobowe, które predysponują do rozwoju palucha koślawego:
    • wrodzona wiotkość stawowa,
    • układowe choroby autoimmunologiczne (na przykład reumatoidalne zapalenie stawów),
    • schorzenia mięśniowo-neurologiczne,
    • pourazowe schorzenia, w tym uszkodzenie aparatu mięśniowo-więzadłowego stawu śródstopno-paliczkowego.

Często bywa też tak, że te schorzenia nakładają się na siebie, czyli współwystępują. Może się też zdarzyć, że paluch koślawy jest tak zwanym paluchem wrodzonym i dziecko rodzi się już z koślawością palucha.

Gdy chodzi o mężczyzn, paluch koślawy jest schorzeniem, które występuje u nich zdecydowanie rzadziej.

Objawy palucha koślawego

Znajomość objawów różnych schorzeń jest bardzo ważna, również w przypadku halluxa. Dzięki temu bowiem możesz odpowiednio wcześnie rozpocząć leczenie palucha koślawego i tym samym nie dopuścić do poważnych zmian w obrębie stopy.

Głównym objawem jest ból po wewnętrznej stronie stopy. Często towarzyszy temu obrzęk i uciekanie palucha na zewnątrz stopy. Nie powinieneś jednak opierać się jedynie na tym i dokładną diagnozę pozostaw lekarzowi. Standardowo w celu potwierdzenia wstępnych przypuszczeń co do halluxa, wykorzystuje on zdjęcia rentgenowskie obu stóp. Do ich wykonania musisz zająć pozycję stojącą, by lekarz wykonał zdjęcia w tak zwanej projekcji grzbietowo-podeszwowej oraz bocznej. Czasami też dodatkowo wykorzystuje on projekcję celowaną na trzeszczki, czyli tak zwaną panoramę przodostopia.

Nie każda deformacja w obrębie palucha musi kończyć się wizytą u ortopedy. Zachowawcze leczenie palucha koślawego możesz rozpocząć samodzielnie, bez interwencji lekarskiej. Ważna jest przede wszystkim zmiana obuwia na wygodniejsze i bardziej przyjazne dla stopy. Możesz zakupić specjalne wkładki ortopedyczne oraz aparaty odwodzące palucha. To działania, które należy zastosować w pierwszej kolejności. Jeśli jednak tego typu leczenie palucha koślawego nie przynosi rezultatów i nie ma wyraźnej poprawy, a dolegliwości bólowe nawracają, należy zgłosić się do ortopedy.

Kobiece stopy w szpilkach. Metody leczenia palucha koślawego

Leczenie palucha koślawego

Nie ma jednej uniwersalnej metody leczenia palucha koślawego. Lekarze zwykle posługują się skutecznymi metodami i technikami operacyjnymi. Są to głównie dwie operacje: tak zwana osteotomia oraz artrodeza stawu śródstopno-paliczkowego.

Osteotomia palucha koślawego

Osteotomia oznacza przecięcie pierwszej kości śródstopia. To zaplanowana i precyzyjnie wykonana operacja, która polega na:

  • przecięciu kości,
  • przemieszczeniu tej kości po przecięciu na właściwą pozycję,
  • ustabilizowaniu w pozycji, którą należy osiągnąć.

W ten sposób ortopeda przywraca zarówno prawidłowy kształt, w tym wypadku pierwszej kości śródstopia, jak i prawidłową biomechanikę stawu śródstopno-paliczkowego. Tym samym odtworzony zostaje ruch, który wcześniej odbywał się w sposób prawidłowy.

Artrodeza palucha koślawego

Artrodeza to zupełnie inna operacja palucha koślawego. Jest to trwałe, zaplanowane wyłączenie z ruchu stawu śródstopno-paliczkowego i połączenie palucha z pierwszą kością śródstopia. To operacja, którą lekarz wykonuje zazwyczaj w bardzo dużych deformacjach z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi. Gwarantuje ona zniesienie dolegliwości bólowych oraz trwałość korekcji. Jest to przede wszystkim złoty standard w przypadku chorób autoimmunologicznych, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów.

Kwalifikacja do operacji

Jeśli operacyjne leczenie palucha koślawego, pomimo bardzo zaawansowanych zmian w stawie, do których doszło wraz z upływem lat, z pewnych powodów było odwlekane, jedyną skuteczną metodą jest usztywnienie. Natomiast młodsze pacjentki przy niewielkiej deformacji, która stanowi problem, bo dostarcza dolegliwości bólowych, powinny być leczone tradycyjnie, czyli osteotomią.
Trudno tu jednak wskazać dokładny moment, w którym należy zgłosić się do ortopedy. Dlatego lepiej zrobić to w sytuacji, gdy pojawiły się pierwsze objawy palucha koślawego. Dzięki temu możesz uniknąć zarówno osteotomii palucha koślawego, jak i artrodezy.
Ta druga metoda powoduje pewne ograniczenia, ale zwykle lekarz stara się wykonać usztywnienie w tak zwanej biomechanicznie wydolnej pozycji palucha. Pozwala to na poruszanie się wolne od bólu. Mimo to, niestety wyłączony jest już ruch stawu śródstopno-paliczkowego

Operacja palucha koślawego — przebieg

Procedura jest zupełnie wolna od bólu. Odbywa się w znieczuleniu przewodowym, czyli wyłączone jest czucie bólu w kończynach dolnych. Ortopeda operuje w tak zwanym środowisku bezkrwawym, czyli po wyciśnięciu krwi z kończyny, zakłada stazę.

W trakcie zabiegu przecina pierwszą kość śródstopia, przesuwa na właściwą pozycję i zespala śrubą, która jest całkowicie pogłębiona, czyli schowana w kości. Następnie sprawdza pozycję pierwszej kości śródstopia i palucha pod kontrolą przenośnego aparatu RTG. Jeżeli sytuacja tego wymaga, chirurg poszerza operację palucha koślawego o przecięcie paliczka proksymalnego (osteotomia typu akin), który po wycięciu kina stabilizuje śrubą.

Poziom zaawansowania operacji zwykle uzależniony jest od stopnia deformacji i dobierany indywidualnie do każdego pacjenta.

Postępowanie pooperacyjne

Jak łatwo się domyślić, leczenie palucha koślawego nie kończy się na samym zabiegu operacyjnym. Osoby, które poddają się operacji palucha koślawego, zazwyczaj spędzają w szpitalu jedną dobę. Już kilka godzin po zabiegu, pod kontrolą rehabilitanta fizjoterapeuty wykonują pierwsze ćwiczenia. Nie ma konieczności unieruchamiania takiej operowanej stopy, dlatego wystarczy, że korzystają z buta pooperacyjnego, czyli tak zwanego baruka.
W trakcie dwóch, trzech tygodni, pod kontrolą fizjoterapeuty rozpoczynają usprawnianie i są w stanie chodzić. Do pracy biurowej mogą wrócić nawet już po trzech tygodniach. Natomiast pełny powrót do zdrowia i zakończenie fizjoterapii po operacji trwa od dwóch do trzech miesięcy.

Jeśli w trakcie operacji lekarz użył wybranego rodzaju implantu, nie trzeba zgłaszać się na jego wyjęcie. Zarówno śruby, jak i płyta wykorzystywana do usztywnienia stawu śródstopno-paliczkowego, wykonane są z tytanu i w niczym nie przeszkadzają.

Powrót do aktywności

W przypadku osób, które w stosunkowo młodym wieku poddały się leczeniu operacyjnemu, czyli tak zwanej osteotomii pierwszej kości śródstopia, lekarz odtworzył biomechanikę stawu śródstopno-paliczkowego i w żaden sposób nie ingerował w niego. Dzięki temu tak naprawdę po trzech miesiącach od operacji mogą one wrócić do wcześniej wykonywanych czynności. Niezależnie, czy uprawiały crossfit, czy też bieganie. Różne sporty nie stanowią przeszkody.

Również nic nie stoi na przeszkodzie, by kobiety wróciły do noszonych wcześniej butów na wysokim obcasie. Również do tych na kilkunastocentymetrowej szpilce, choć wiele zależy od indywidualnej budowy stopy.

Tagi: , , , , , ,