Zerwanie mięśnia to uraz, którego możesz doznać zarówno w trakcie uprawiania sportu, jak i wykonywania czynności związanych z pracą. Dochodzi do tego w chwili, gdy na mięsień zadziałają siły, które przekraczają wytrzymałość tkanek, z których jest on zbudowany. Nawet jeśli na co dzień bardzo mocno angażujesz swoje mięśnie, to w pewnym momencie może dojść do zadziałania na nie zbyt dużą siłą. I choć nie zawsze kończy się to zerwaniem, to w przypadku każdego poważniejszego uszkodzenia mięśnia, warto skonsultować to z lekarzem.
Kiedy i do jakich uszkodzeń może dojść w obrębie mięśni kończyn dolnych i górnych?
Do jakiego uszkodzenia mięśnia może dojść?
Uszkodzenie mięśnia to przerwanie ciągłości tkanki i może mieć miejsce zarówno w jednym, jak i w kilku miejscach. Rzadko zdarza się, że do urazu dochodzi w samym mięśniu, a częściej w miejscu połączenia mięśniowo-ścięgnistego.
W zależności od zaistniałych przyczyn i okoliczności, w których doszło do urazu, można mówić o trzech stopniach uszkodzenia mięśnia:
- I stopień – uszkodzenie jest niegroźne i kwalifikowane jako łagodne, ponieważ ten rodzaj urazu oznacza, że uszkodzeniu uległo mniej niż 5% włókien mięśniowych i od lekarza możesz usłyszeć, że doszło do naciągnięcia wybranego mięśnia; objawia się to niewielkim ograniczeniem ruchu i małą utratą siły mięśniowej;
- II stopień – to już naderwanie, co oznacza, że doszło do bardziej rozległego (powyżej 5%) uszkodzenia włókien mięśniowych, co wiąże się z większą, niż w przypadku naciągnięcia utratą ruchomości i siły mięśniowej;
- III stopień – oznacza całkowite zerwanie mięśnia, do czego może dojść w połączeniu mięśnia ze ścięgnem lub w samym ścięgnie, co zwykle ma miejsce na odcinku przyczepu do kości.
Kiedy może dojść do zerwania mięśnia?
Do zerwania może dojść zarówno w obrębie kończyn dolnych, jak i górnych. W przypadku tych pierwszych na uraz narażone są:
- mięsień:
- trójgłowy łydki,
- podeszwowy,
- piszczelowy,
- czworogłowy uda,
- mięśnie:
- zginaczy kolana,
- przywodziciele,
- kulszowo-goleniowe.
Jeśli chodzi o mięśnie kończyn górnych, to powinieneś uważać na urazy mięśnia piersiowego, naramiennego, trójgłowego ramienia (tricepsa) i dwugłowego ramienia (bicepsa).
Przeczytaj także: Uszkodzenia mięśni kończyn dolnych
Zerwanie mięśnia może mieć co najmniej kilka przyczyn i dotyczyć różnych części ciała. Warto znać przynajmniej te najważniejsze czynniki, które zwiększają ryzyko. Dzięki tej wiedzy będziesz mógł w porę zmienić swoje postępowanie i bardziej świadomie używać swoich mięśni czy to w trakcie treningu, czy pracy fizycznej.
Zerwanie mięśnia może być spowodowane między innymi przez:
- rozłożone w czasie mikrourazy (zawodowe lub sportowe),
- nagłe przeciążenie mięśnia wywołane przez skok lub gwałtowny ruch i tym samym nałożenie na niego siły, która przekracza jego wytrzymałość,
- upadek, który może doprowadzić do bezpośredniego urazu tkanki mięśniowej,
- niedostosowany do twojej kondycji trening połączony z brakiem czasu na regenerację,
- brak lub niewłaściwa rozgrzewka przez intensywną aktywnością fizyczną,
- przecięcie,
- zmiażdżenie,
- stosowanie anabolików oraz sterydów miejscowych.
Objawy zerwania mięśnia
Do najczęstszych i typowych objawów, które mogą wskazywać na zerwanie mięśnia, należą:
- obrzęk i zasinienie,
- ostry ból,
- charakterystyczny dźwięk, który może świadczyć o zerwaniu mięśnia,
- krwiak,
- podwyższenie temperatury ciała w miejscu urazu,
- ograniczenie ruchomości lub całkowite zniesienie ruchu uszkodzoną kończyną,
- osłabienie siły mięśniowej,
- nasilanie się dolegliwości bólowych przy wykonywaniu codziennych czynności z użyciem danego mięśnia.
Gdy doświadczysz powyższych objawów, umów się do ortopedy w celu sprawdzenia, do jak poważnych uszkodzeń doszło. Nawet jeśli stwierdzi on, że nie było to zerwanie mięśnia, to nie powinieneś samodzielnie stawiać diagnozy jedynie na podstawie objawów. O wiele dokładniej i lepiej zrobi to lekarz, który zbada zakres ruchomości. Może też wykonać dodatkową diagnostykę przy użyciu rezonansu magnetycznego lub USG. Tylko w ten sposób dowiesz się, w jakim stopniu uszkodzony jest twój mięsień i jakiego postępowania wymaga przywrócenie jego pełnej sprawności.
Leczenie zerwanego mięśnia
Skuteczne leczenie zerwania mięśnia jest niezwykle istotne dla pełnego powrotu do zdrowia i przywrócenia pełnej funkcjonalności. O ile w przypadku uszkodzenia I. i II. stopnia można stosować leczenie zachowawcze, to zerwanie mięśnia zazwyczaj kończy się zabiegiem operacyjnym. Chyba że uszkodzony został brzusiec mięśniowy, co na szczęście zdarza się dość rzadko. W przypadku tego rodzaju bardzo masywnych uszkodzeń, ze względu na spoistość tkanki mięśniowej, zastosowanie leczenia operacyjnego nie przyniesie spodziewanego efektu.
W sytuacji, gdy doszło do uszkodzenia mięśnia w stopniu III, wówczas ważny jest czas zdiagnozowania urazu i wdrożenia leczenia. Im wcześniej ortopeda zszyje zerwany mięsień, tym większe są szanse na pełną regenerację. Wynika to z faktu, iż poważnie uszkodzony mięsień stopniowo oddala się od swojego autonomicznego miejsca przyczepu. Gdybyś zwlekał z konsultacją medyczną około 2 miesięcy, mogłoby się okazać, że naprawienie zerwanego mięśnia nie jest już możliwe.
O czym warto pamiętać?
Zerwanie mięśnia jest poważnym uszkodzeniem, które może prowadzić do znacznego dyskomfortu i utraty sprawności fizycznej. Wczesna i właściwa diagnoza, połączona ze skutecznym leczeniem, to kluczowe elementy w procesie powrotu do pełnego zdrowia.
Poza tym przestrzeganie zaleceń dotyczących odpoczynku, terapii fizycznej i farmakoterapii pomoże w przywróceniu siły i funkcji mięśnia oraz pozytywnie wpłynie na zmniejszenie ryzyka ponownego zerwania mięśnia w przyszłości.
