Kolano to jeden z kluczowych stawów, bez którego trudno wyobrazić sobie przemieszczanie się i uprawianie sportu. Tym samym należy do tych części ciała, które są szczególnie narażone na różnego rodzaju urazy. Jednym z poważniejszych jest uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego, odpowiedzialnego za stabilizację i ograniczoną rotację w trakcie wykonywania ruchów nogą.
Do jakiego rodzaju uszkodzeń może dojść w przypadku tego więzadła, jak je rozpoznać, kto jest na nie najbardziej narażony i które metody leczenia okazują się najbardziej skuteczne?
Więzadło poboczne piszczelowe – jaką pełni funkcję w kolanie
Oprócz więzadeł krzyżowych, które są bardziej znane ze względu na dość częste urazy wśród sportowców, w stawie kolanowym są też dwa inne bardzo ważne więzadła. To więzadło poboczne strzałkowe (po stronie zewnętrznej, bocznej) i więzadło poboczne piszczelowe (po stronie wewnętrznej, przyśrodkowej).
Ważna rola więzadła pobocznego piszczelowego polega na stabilizacji kolana w płaszczyźnie bocznej. To dzięki niemu w pozycji stojącej twoje nogi ułożone są równolegle względem siebie, a twoje kolana nie odchylają się na boki i do środka (mają ograniczoną rotację zewnętrzną i wewnętrzną), co jest problemem osób cierpiących na kolana koślawe i szpotawe.
Uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego – rodzaje i przyczyny najczęstszych urazów
Więzadła w stawie kolanowym są na tyle mocne, że nie zawsze dochodzi do ich zerwania. By tak się stało musi zadziałać na nie bardzo duża siła, co najczęściej ma miejsce w trakcie uprawiania sportu.
Gdy chodzi o uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego, zgodnie z przyjętym podziałem wyróżnia się:
- naciągnięcie więzadła pobocznego piszczelowego – w tym przypadku nie dochodzi do poważnych uszkodzeń, poza niewielką częścią włókien (nie więcej, niż 1/3), co sprawia, że po krótkim leczeniu będziesz mógł wrócić do pełnej sprawności,
- naderwanie więzadła pobocznego piszczelowego – uszkodzonych (zerwanych) zostaje więcej włókien (maksymalnie 2/3), czemu towarzyszy krwiak, mały obrzęk i odczuwalna niestabilność,
- zerwanie więzadła pobocznego piszczelowego – diagnoza tego rodzaju uszkodzenia oznacza całkowite zerwanie wszystkich włókien składających się na więzadło i skutkuje trudną w leczeniu niestabilnością kolana, obrzękiem i krwawym wylewem.
Jak wstępnie rozpoznać uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego?
Jak łatwo się domyślić, objawy w dużej mierze uzależnione są od wielkości urazu, do jakiego doszło w stawie kolanowym.
W przypadku jedynie naciągnięcia więzadła pobocznego piszczelowego, możesz odczuwać niewielki ból i tkliwość, ale też nie cały czas, tylko głównie w trakcie pokonywania schodów lub w czasie aktywności fizycznej szczególnie obciążającej kolana.
Więcej objawów może zauważyć, gdy uszkodzisz kolano w stopniu II, czyli naderwiesz więzadło poboczne. Wówczas może pojawić się krwiak, opuchlizna i większy, niż w przypadku naciągnięcia ból. Do tego zwykle dochodzi ograniczenie ruchomości w kolanie i odczucie jego lekkiego uciekania.
Najwięcej dolegliwości towarzyszy całkowitemu zerwaniu więzadła pobocznego piszczelowego. Poza krwiakiem, obrzękiem i dużym bólem, nie można w pełni obciążyć kolana, przez co możesz jedynie utykać z odczuciem większej niestabilności kolana.
Jakie są najczęstsze przyczyny uszkodzenia więzadła pobocznego w kolanie?
Do uszkodzenia więzadła pobocznego piszczelowego zwykle dochodzi w trakcie uprawiania spotu. Najbardziej narażeni są tu piłkarze, koszykarze, narciarze, łyżwiarze, siatkarze oraz zawodnicy rugby i sztuk walki. Głównym czynnikiem mechanicznym jest tu kopnięcie w kolano i jego nadmierne wygięcie do środka. Poza sportem urazu możesz też doznać w wyniku niespodziewanego niewłaściwego ustawienia stopy na schodach lub na nierównym podłożu.
Na czym polega leczenie uszkodzonego więzadła pobocznego piszczelowego?
Zanim lekarz podejmie decyzję o leczeniu, musi przeprowadzić dokładną diagnostykę. Zwykle obejmuje ona badanie opukowe, testy funkcjonalne i wybrane badania obrazowe w postaci USG, rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej.
Przeczytaj także: Rekonstrukcja jednoczasowa więzadła krzyżowego przedniego i pobocznego piszczelowego
Leczenie zachowawcze zwykle okazuje się wystarczające w przypadku uszkodzenia I i II stopnia.
Oprócz leków przeciwbólowych i zimnych okładów, lekarz może zalecić unieruchomienie (przy II stopniu, czyli naderwaniu więzadła) połączone z wybranymi formami rehabilitacji. Te zwykle obejmują terapię manualną poprawiającą ruchomość w stawie i zabiegi fizykoterapeutyczne o działaniu regenerującym, przeciwzapalnym i wspierającym gojenie uszkodzonych tkanek.
To może być:
- jonoforeza,
- magnetoterapia,
- ultradźwięki,
- fonoforeza,
- lasteroterapia,
- krioterapia.
Jeśli całkowicie zerwałeś więzadło poboczne piszczelowe, co nierzadko wiąże się też z uszkodzeniem innych części, jedyną skuteczną formą leczenia jest zabieg operacyjny. W zależności od zakresu niezbędnych do wykonania napraw, lekarz może przeprowadzić kilka zabiegów lub jednoczasową rekonstrukcję uszkodzonych więzadeł.
Niezbędnej elementem leczenia operacyjnego jest rehabilitacja, która może potrwać nawet pół roku.
Źródło: