Otyłość to choroba przewlekła, z którą od najmłodszych lat zmaga się wiele osób na całym świecie. Nie każdemu bowiem udaje się z tego wyrosnąć, a z wiekiem coraz trudniej zrzucić nadmiar kilogramów. To zaś zwiększa ryzyko pojawienia się zarówno zmian zwyrodnieniowych, jak i uszkodzeń mechanicznych.
Jaki dokładnie jest wpływ otyłości na narząd ruchu i co możesz zrobić, by zmniejszyć jej skutki?
Otyłość to nie tylko niezdrowy tryb życia
Bezsilność w walce z otyłością to stan, którego doświadcza wiele osób, bezskutecznie próbujących zrzucić nadmiar kilogramów. Ich zapał i motywacja obniża się jeszcze bardziej, gdy spotykają się z negatywnym nastawieniem i postrzeganiem ich przez otoczenie. Mało kto zastanawia się nad prawdziwymi przyczynami otyłości i bardzo szybko klasyfikuje osoby otyłe jako leniwe, o słabej woli, prowadzące skrajnie niezdrowy tryb życia. Owszem, odżywianie oparte na dodatnim bilansie energetycznym może doprowadzić do nadwagi, a następnie otyłości, ale to nie jedyna przyczyna.
Jeśli cierpisz na otyłość, wiesz jak złożony jest to problem. Możliwe, że i w twoim przypadku znaczący wpływ na twój obecny stan miały czynniki genetyczne, środowiskowe, psychologiczne, endokrynologiczne lub jatrogenne, w tym skutki przyjmowanych leków.
Wpływ otyłości na narząd ruchu w okresie dorastania
Dużo częściej niż przed erą Internetu i łatwego dostępu do urządzeń mobilnych, dziś duża grupa dzieci cierpi na otyłość z powodu braku odpowiedniej aktywności fizycznej. O ile małe dzieci wciąż nie mają z tym problemu i większość czasu spędzają na świeżym powietrzu, to sytuacja ta zmienia się, gdy wchodzą one w okres dojrzewania. Następuje wówczas spadek spontanicznej aktywności ruchowej, co jest jedną z przyczyn przybierania na wadze.
Nadmiernie obciążone przez dodatkową masę ciało, narażone jest zarówno na przeciążenia statyczne, jak i nieprawidłowości w ukształtowaniu samego narządu ruchu. Skutkiem tego mogą być między innymi:
- koślawość i szpotowatość kolan,
- zaburzenia osi kręgosłupa, w tym skolioza,
- wady stóp, a wśród nich:
- płaskostopie podłużne i poprzeczne,
- stopa płasko-koślawa,
- koślawość stawu skokowo-piętowego.
Trwałe obniżenie wysklepienia stóp oraz niewydolność mięśniowa i więzadłowa, to również efekt długotrwałego obciążenia mięśni i więzadeł stopy. Do tego zaś w znacznym stopniu może przyczyniać się nadwaga i otyłość.
Negatywny wpływ otyłości na narząd ruchu u dzieci może się też przejawiać w koślawości kolan, co sprawia, że nogi ustawiają się w literę X. Może też temu towarzyszyć wspomniana wcześniej stopa płasko-koślawa, czy też pronacyjna lub koślawa. Oczywiście mowa tu o patologicznych zmianach, a nie fizjologicznych, które do pewnego wieku i momentu rozwoju, są zjawiskiem naturalnym.
Choroby narząd ruchu – główna przyczyna niepełnosprawności
O tym, jak otyłość wpłynie na twój narząd ruchu decyduje nie tylko sam wzrost masy ciała, ale też jego charakter. Musisz bowiem rozróżnić masę tłuszczową od beztłuszczowej, w tym mięśni szkieletowych. W przypadku tej pierwszej, wpływ na patologiczne zmiany w układzie mięśniowo-kostnym mogą mieć adipokiny i cytokiny prozapalne, które są produktami zmienionej tkanki tłuszczowej.
Niekorzystny wpływ otyłości na narząd ruchu ma charakter bardzo złożony i obejmuje czynniki dietetyczne, zapalne, genetyczne, biomechaniczne i metaboliczne. Niezależnie od przyczyny, samą otyłość nietrudno powiązać z przebiegiem wielu chorób układu mięśniowo-kostnego. Mowa tu między innymi o chorobach:
- układowych tkanki łącznej, w tym reumatoidalnym zapaleniu stawów i toczniu rumieniowatym układowym,
- zwyrodnieniowych stawów,
- metabolicznych, do których zalicza się między innymi osteoporozę i dnę moczanową,
- innych, rzadziej spotykanych, jak idiopatyczna hiperostoza czy fibromialgia.
Nie zawsze jednak zachodzi konieczność wprowadzenia radykalnych metod, które spowodują duży ubytek masy ciała. Według naukowców z Wake Forest University, już utrata 0,5 kg masy ciała, potrafi zmniejszyć siłę, która działa na każde z kolan w trakcie chodzenia, o 2 kg. Jeśli więc cierpisz na otyłość, a chcesz zapobiec chorobie zwyrodnieniowej stawów kolanowych, powinieneś pomyśleć o redukcji masy ciała. Teraz jednak, dzięki tej wiedzy będzie ci dużo łatwiej, ponieważ zrzucenie 0,5 kg to cel, który daje nadzieję na sukces. Małe kroki w tym przypadku, z pewnością przyniosą lepsze efekty, niż wprowadzanie dużych zmian choćby w jedzeniu czy aktywności fizycznej.
Jak zmniejszyć wpływ otyłości na narząd ruchu?
Zrzuć nadmiar kilogramów i przejdź na zdrowy pod każdym względem styl życia. Jeśli od lat zmagasz się z otyłością, dobrze wiesz, że nie jest to takie proste. Najtrudniej jest nie odpuszczać, gdy uda ci się zmniejszyć już nieco wagę ciała. Efekt ten nie utrzyma się jednak bez twojej systematycznej pracy, wprowadzenia w życie nowych, korzystniejszych nawyków oraz wsparcia bliskich ci osób. Przede wszystkim jednak rób to dla siebie i ciesz się nawet z najmniejszych sukcesów. Stawką jest bowiem twoje zdrowie, pełna sprawność fizyczna i niezależność.
Źródło:
http://www.czytelniamedyczna.pl/5865,obesity-and-musculoskeletal-system.html
https://pulsmedycyny.pl/otylosc-zagrozeniem-dla-ukladu-kostno-stawowego-879322
https://pacjentilekarz.pl/wp-content/uploads/2021/06/Swiadomy-pacjent-czerwiec-2021.pdf
