Stan zapalny w kolanie może mieć różne przyczyny i objawiać się na wiele sposobów. Może też objąć różne części stawu kolanowego, stąd po samych objawach trudno w pierwszej chwili stwierdzić, co dokładnie jest przyczyną dolegliwości. Jedną z nich może być zapalenie stawu rzepkowo-udowego, czyli kolano kinomana.
Z czego wzięła się ta nietypowa nazwa, jakie są najczęstsze przyczyny stanu zapalnego w tym miejscu stawu kolanowego oraz co możesz zrobić, by skutecznie mu zapobiegać?
Czym jest kolano kinomana?
Choć nazwa sugeruje, że schorzenie to dotyka przede wszystkim miłośników kinowych seansów filmowych, to w rzeczywistości są oni tylko częścią grupy ryzyka. Określenie to nie wzięło się jednak bez powodu. To właśnie podczas długiego siedzenia zwykle pojawia się ból wywołany przez stan zapalny w kolanie.
Zlokalizowany jest on między przednią częścią powierzchni stawowej kości udowej a rzepką, czyli w stawie rzepkowo-udowym. To jeden z dwóch stawów znajdujących się w kolanie i to wspomniane dwa elementy, czyli rzepka i powierzchnia stawowa pełnią w nim kluczową rolę. Na pracę rzepki bezpośredni wpływ mają mięśnie znajdujące się w tej okolicy, a dokładnie:
- mięsień czworogłowy uda
- pasmo biodrowo-piszczelowe wraz z naprężaczem powięzi szerokiej i mięśniem pośladkowym średnim.
Kolano kinomana to stan zapalny w stawie rzepkowo-udowym. Jakie są najczęstsze przyczyny?
Przyczyny zapalenia stawu rzepkowo-udowego
Kolano kinomana ma swoją przyczynę w zaburzeniu równowagi mięśniowej, co prowadzi do odczuwania bólu i ograniczenia ruchomości w stawie kolanowym. Do uszkodzenia powierzchni chrzęstnych w stawie rzepkowo-udowym może doprowadzić nierównomiernie rozprowadzane napięcie mięśniowe. Skutkiem tego jest osłabienie przyśrodkowej części mięśnia czworogłowego oraz nierównomierne obciążenie rzepki.
Z jednej strony może do niego dojść z powodu zbyt dużego obciążenia kolana w trakcie intensywnej aktywności fizycznej, a z drugiej przyczyną może być spędzanie wielu godzin w pozycji siedzącej. To może być zarówno czas przed telewizorem lub w kinie, jak i w pracy biurowej.
Kolano kinomana może też być spowodowane:
- złą biomechaniką kończyny dolnej w postaci koślawienia lub szpotawienia kolan,
- płaskostopiem,
- częstym chodzeniem w szpilkach,
- nierównomierną pracą kolan,
- przykurczami mięśni,
- ograniczoną mobilnością stawu skokowego,
- wadą w budowie kolana,
- odciążeniem stawu biodrowego i osłabieniem mięśnia pośladkowego wielkiego, co przekłada się na zbyt duże obciążanie stawu kolanowego,
- brakiem napięcia mięśni brzucha podczas podstawowych codziennych czynności.
Znajomość przyczyn to pierwszy krok do zmiany stylu życia i zwrócenia uwagi na sposób poruszania się. Czasem wprowadzenie niewielkiej korekty z pomocą fizjoterapeuty potrafi uchronić cię w przyszłości przed tego typu dolegliwościami w stawie kolanowym.
Kolano kinomana — jakie są najczęstsze objawy
Głównym objawem, który powinien zwrócić twoją uwagę i może wskazywać na kolano kinomana, jest dyskomfort w czasie długiego zajmowania pozycji siedzącej. W miarę rozwoju stanu zapalnego pojawia dotkliwy ból w jego przedniej części. Możesz go doświadczać w trakcie:
- długiego, nieprzerwanego siedzenia ze zgiętymi kolanami,
- wchodzenia po schodach,
- robienia przysiadów,
- pływania żabką,
- klęczenia i kucania,
- długotrwałej jazdy samochodem.
To jednak nie jedyne objawy kolana kinomana. Bólowi towarzyszyć mogą bowiem odczuwane trzaski i przeskakiwanie w stawie kolanowym.
Czy można zapobiec zapaleniu stawu rzepkowo-udowego?
Niezależnie, czy kolano kinomana już stało się twoim udziałem, czy też chcesz go skutecznie unikać, możesz to zrobić poprzez profilaktykę. Już sama znajomość przyczyny może stać się pierwszym krokiem do zmiany codziennych nawyków i zwracania uwagi na sposób, w jaki chodzi i obciążasz stawy kolanowe. Nie chodzi o to, by rezygnować z większej aktywności fizycznej, a taka myśl może się pojawić po tym, jak ból kolana uniemożliwiał ci normalne funkcjonowanie. Całkowite odciążanie kolana i brak ruchu może doprowadzić do innych problemów i zwiększyć ryzyko urazów mechanicznych.
Jeśli chcesz skutecznie zapobiegać pojawieniu się stanu zapalnego w stawie rzepkowo-udowym:
- nie przeciążaj kolan ponad ich fizjologiczną wytrzymałość,
- unikaj długotrwałego siedzenia ze zgiętymi kolanami (jeśli wymaga tego twoja praca, rób krótkie przerwy na tak zwane wyprostowanie nóg wstając na chwilę od biurka lub w drodze po coś do picia),
- zminimalizuj chodzenie po schodach z dużym obciążeniem (na co możesz być narażony, jeśli pracujesz w firmie przeprowadzkowej),
- pamiętaj o regeneracji i odpoczynku po intensywnym wysiłku fizycznym (treningu lub pracy fizycznej).
Co jednak, jeśli ból już się pojawił i może wskazywać na kolano kinomana?
Leczenie kolana kinomana
Pierwszym elementem leczenia zachowawczego jest odciążenie kolana. Powinieneś zwracać uwagę na czynności i pozycje ciała, które potęgują dolegliwości bólowe i dyskomfort. Jeśli to możliwe unikaj chodzenia po schodach, klękania i kucania oraz długotrwałego siedzenia ze zgiętymi kolanami. Możesz za to sprawdzić swoje odczucia w trakcie pływania, jazdy na rowerze czy biegania na bieżni wodnej.
Lekarz ortopeda może też zlecić zabiegi fizjoterapeutyczne pod okiem wykwalifikowanego specjalisty. Pomoże ci on przywrócić równowagę w zaburzonym balansie mięśniowym i zastosuje odpowiednie techniki terapeutyczne. Pomocne w przypadku zapalenia stawu rzepkowo-udowego mogą się okazać:
- fala uderzeniowa,
- kinezjotaping,
- magnetoterapia,
- laseroterapia,
- prądy przeciwzapalne.
W przypadku braku widocznej i odczuwalnej poprawy niezbędny może się okazać zabieg wykonany małoinwazyjną techniką artroskopową. Jego celem jest naprawa i wygładzenie uszkodzonych powierzchni stawowych oraz usunięcie patologicznie rozciągniętych tkanek.
Jak po każdym zabiegu ortopedycznym, tak po artroskopii kolana niezbędna jest rehabilitacja. To od niej w dużej mierze zależy ostateczny efekt przeprowadzonej operacji. Dlatego tak ważna jest ścisła współpraca z rehabilitantem i stosowanie się do jego zaleceń.
Jeśli zauważyłeś u siebie wspomniane tu objawy i jesteś w stanie skojarzyć je z wybranymi, możliwymi przyczynami kolana kinomana, skonsultuj się z lekarzem ortopedą. Dopiero dokładna diagnostyka obejmująca wywiad medyczny, testy na ruchomość i ustawienie rzepki oraz badania obrazowe pozwolą na jednoznaczne określenie przyczyny twoich dolegliwości.
