Upadek na stoku narciarskim to coś, co przytrafić się może każdemu miłośnikowi nart i snowboardu. Nie zawsze dochodzi do poważnego urazu, ale warto wiedzieć, jak się zachować w przypadku utraty równowagi. Możesz też być świadkiem takiego zdarzenia, które stało się udziałem kogoś innego. Wówczas również twoja wiedza może okazać się bezcenna i zostać użyta w ramach pierwszej pomocy udzielonej poszkodowanemu.
Urazy na stoku — jak bardzo mogą być groźne
Im lepsze jest twoje przygotowanie do sezonu i większa aktywność fizyczna w ciągu roku, tym ryzyko urazu w trakcie uprawiania zimowych sportów jest mniejsze. Nie jesteś jednak w stanie uchronić się przed kontuzją w 100%, choć być może niektórym się to udaje. Wiele zależy od stopnia trudności stoków narciarskich, które wybierasz, panujących na nich warunków oraz zachowania innych uczestników zimowego szaleństwa. Nie zawsze bowiem to ty odpowiadasz za upadek na stoku narciarskim, tylko stajesz się ofiarą uderzenia przez kogoś innego.
Na stoku może dojść do urazu różnych części ciała. Zwykle są to urazy:
- kolana — w stawie tym może dojść do naciągnięcia, naderwania lub całkowitego zerwania więzadła krzyżowego przedniego (ACL) oraz skręcenia i zwichnięcia stawu kolanowego,
- stopy — pomimo solidnej ochrony, jaką stanowią buty, upadek na stoku narciarskim może się skończyć nadwyrężeniem lub skręceniem stawu skokowego,
- nadgarstka — urazy mogą przybrać formę złamania lub uszkodzenia tkanek miękkich, czyli chrząstki stawowej, więzadeł oraz torebki stawowej,
- stawu ramiennego — możesz złamać obojczyk lub staw ramienny, zwichnąć lub podwichnąć staw, albo też naderwać ścięgna stożka rotatorów,
- kręgosłupa — ten jeden z najgroźniejszych urazów na stoku, może przybrać postać uszkodzenia odcinka szyjnego, lędźwiowego lub piersiowego kręgosłupa i w najgorszym przypadku skończyć się paraliżem ciała.
Upadek na stoku narciarski — jak powinieneś się zachować
Niezależnie od twoich umiejętności sportowych, powinieneś wiedzieć, jak się zachować na stoku, gdy przydarzy ci się uraz w trakcie zjazdu. Tych kilka prostych zasad zmniejszy ryzyko pogłębienia urazu i uchroni przed skutkami najechania przez innych narciarzy czy snowboardzistów.
Zabezpiecz miejsce upadku
Wiele zależy od wielkości i rodzaju urazu. Jeśli jednak tylko masz taką możliwość, ustaw powyżej siebie skrzyżowane kijki lub narty, by poinformować innych zjeżdżających o swojej obecności w tym miejscu. Tak samo postąp, gdy pomagasz innej osobie.
Usuń się z miejsca zjazdu
Nie zawsze będzie to możliwe, ale jeśli do upadku doszło w miejscu zwężenia, to na miarę swoich sił i możliwości usuń się z trasy przejazdu, by nie stwarzać zagrożenia dla innych zjeżdżających.
Nie zdejmuj kasku
Stosuj się do tej zasady szczególnie w sytuacji, gdy uderzyłeś o coś głową. To mogła być ziemia, drzewo, kamień lub inny zjeżdżający. Nawet gdy czujesz się dobrze, pozostaw ocenę swojego stanu lekarzowi, który zdejmie kask z zachowaniem większej niż ty ostrożności. W innym przypadku możesz niechcący pogłębić uraz głowy lub kręgosłupa szyjnego.
Wypnij nartę/deskę
To ważne przy urazie nogi, gdy czujesz, że została nienaturalnie wygięta lub doszło do złamania. Napięcie tworzone przez przypięty sprzęt może tylko pogłębić uraz. Gdybyś nie dał rady, poczekaj na ratownika lub poproś kogoś, kto zatrzymał się, by ci pomóc.
Wezwij pomoc
Upadek na stoku narciarskim może się też skończyć bardzo poważnym urazem. W sytuacji, gdy nie możesz się poruszać, skorzystaj z telefonu i wezwij pomoc, by ratownicy sprowadzili cię do punktu medycznego.
Zjedź ostrożnie do punktu medycznego
Gdy uraz jest niewielki i czujesz się na siłach, możesz podjąć próbę zjazdu do najbliższego punktu medycznego w celu zbadania przez ratownika medycznego. Zrób to jednak tylko wtedy, gdy nie masz żadnego urazu nóg, a jedynie niewielki uraz kończyn górnych.
Jak zmniejszyć ryzyko upadku i kolizji na stoku narciarskim?
Zasady zachowania się na stokach narciarskich obowiązują każdego, kto się na nich znajduje i z nich korzysta. Reguły zostały ustalone przez Międzynarodową Federację Narciarstwa (FIS). Ich znajomość powinna być obowiązkowa dla każdego, kto wybiera się na narty lub snowboard i chce zadbać o bezpieczeństwo swoje oraz innych uczestników znajdujących się na stoku.
Przeczytaj także: Urazy zimą – do jakich dochodzi najczęściej
Oto międzynarodowy dekalog narciarski stworzony przez FIS
1. Wzgląd na inne osoby
Każdy narciarz powinien zachowywać się w taki sposób, aby nie stwarzać niebezpieczeństwa ani szkody dla innej osoby.
2. Panowanie nad szybkością i sposobem jazdy
Narciarz powinien zjeżdżać z szybkością dostosowaną do swoich umiejętności oraz rodzaju i stanu trasy i warunków atmosferycznych.
3. Wybór kierunku jazdy
Narciarz, zjeżdżając z góry, dysponując większą możliwością wyboru trasy zjazdu, musi ustalić taki tor jazdy, aby nie zagrażać narciarzowi przed nim jadącemu.
4. Wyprzedzanie
Wyprzedzać można zarówno po stronie dostokowej, jak i odstokowej, po stronie lewej lub prawej, lecz w takiej odległości, która nie ograniczy wyprzedzanemu swobody.
5. Przejazd przez skrzyżowanie tras narciarskich
Narciarz, zaczynając zjazd na trasie lub pólku narciarskim, powinien sprawdzić, patrząc w górę i w dół, czy nie sprowokuje tym niebezpieczeństwa dla siebie i dla innych. Identyczne postępowanie obowiązuje po każdym, nawet chwilowym zatrzymaniu się na trasie lub stoku.
6. Zatrzymanie się
Należy unikać zatrzymania się na trasie zjazdu, zwłaszcza w miejscach zwężeń i miejscach o ograniczonej widoczności. Po ewentualnym upadku narciarz winien usunąć się z toru jazdy możliwie jak najszybciej.
7. Podejście
Narciarz powinien podchodzić tylko poboczem trasy, a w przypadku złej widoczności powinien w zejść zupełnie z trasy. Takie samo zachowanie obowiązuje narciarzy, którzy pieszo schodzą w dół.
8. Przestrzeganie znaków narciarskich
Każdy narciarz winien stosować się do znaków narciarskich ustawionych na trasach.
9. Wypadki
W razie wypadku każdy, kto znajdzie się w pobliżu winien poszkodowanemu spieszyć z pomocą.
10. Stwierdzenie tożsamości
Każdy, obojętnie czy sprawca wypadku, poszkodowany, czy też świadek muszą w razie wypadku podać swoje dane osobowe.
Upadek na stoku narciarskim może, ale nie musi zakończyć się urazem. Im więcej jednak wiesz na temat zachowania na stoku i przestrzegasz obowiązujących na nim zasad, tym mniejsze jest ryzyko kontuzji i większa radość z uprawiania sportów zimowych.
