Rehabilitacja osób starszych to jeden ze skuteczniejszych sposobów na poprawę jakości ich życia i spowolnienie procesów, które wynikają z upływu czasu. Korzyści przynosi zarówno większa aktywność fizyczna, jak i zajęcia grupowe, które pomagają w utrzymaniu sprawności intelektualnej i poznawczej.
Kiedy warto skorzystać z tego typu form wsparcia i w czym może ono pomóc seniorom?
Kiedy wskazana jest rehabilitacja osób starszych?
Wskazań do tego typu działań jest wiele, a ich ilość w dużej mierze zależy od aktualnego stanu zdrowia i ogólnej kondycji seniora. Zwykło się myśleć, że choroby, słabość, czy też problemy z ruchomością są nieodłącznym elementem życia starszego człowieka. A to nieprawda, czego dowodem są ci, którzy poziomem swoje sprawności mogliby zawstydzić niejednego 40-latka.
Dlatego wskazaniem do rehabilitacji osób starszych może być zarówno profilaktyka jak terapia. W każdym przypadku starsze osoby mogą czerpać wiele korzyści z różnych form aktywizacji.
Rehabilitacja seniorów wskazana jest między innymi przy:
- problemach z poruszaniem się i zaburzeniach równowagi,
- osłabieniu mięśni i ograniczeniach ruchomości w stawach,
- zmianach zwyrodnieniowych w obrębie kolan, bioder i kręgosłupa,
- chorobach Parkinsona i Alzheimera,
- udarach,
- stwardnieniu rozsianym,
- osteopenii i osteoporozie,
- leczeniu urazów i kontuzji,
- powrocie do zdrowia po przebytych operacjach, w tym po wszczepieniu endoprotezy biodra lub kolana,
- obrzękach limfatycznych.
Ze względu na złożoność wielu chorób, dobrze dobrana rehabilitacja osób starszych powinna obejmować różne dziedziny, takie jak fizjoterapia, terapia zajęciowa, logopedia, trening umiejętności społecznych i psychoterapia.
Najważniejsze korzyści płynące z rehabilitacji osób starszych
Osoby starsze odniosą tym więcej korzyści, im pełniej zaangażują się w proces rehabilitacji. Brak współpracy i zaangażowania to jedne z głównych przeszkód, na jakie napotykają rehabilitanci specjalizujący się w geriatrii. Dlatego tak ważne jest wsparcie i zaangażowanie najbliższej rodziny w terapię seniorów. Mowa tu między innymi o pomocy w dotarciu na zajęcia, zorganizowanie miejsca w domu na codzienne aktywności, czy też czas na rozmowy.
Do głównych korzyści, jakie niesie ze sobą rehabilitacja osób starszych, należą:
Poprawa funkcji fizycznych
To jeden z ważniejszych i najbardziej odczuwalnych efektów rehabilitacji. Przygotowany przez rehabilitanta zestaw ćwiczeń pomaga w przywróceniu i poprawieniu zdolności funkcjonalnych, do których utraty nierzadko dochodzi w starszym wieku. Mowa tu o równowadze, koordynacji, sile mięśni oraz gibkości i wytrzymałości. To wszystko wpływa na lepszą sprawność przy poruszaniu się i codziennych czynnościach, a wśród nich ubieraniu się, chodzeniu i wstawaniu. Dzięki temu seniorzy są bardziej samodzielni i tym samym niezależni od pomocy i wyręczania przez bliskie im osoby. To zaś nie pozostaje bez dobrego wpływu na samopoczucie i kondycję psychiczną.
Leczenie bólu i redukcja objawów schorzeń
Wiele starszych osób twierdzi, że łatwiej im wymienić, co ich nie boli, niż miejsca, w których takie dolegliwości się nie pojawiają. Nie musi tak być i temu właśnie służy dobrze dobrana i prowadzona rehabilitacja. Pomaga ona zmniejszyć zespoły bólowe kręgosłupa i bóle mięśni oraz jest ważnym elementem terapii w trakcie powrotu do zdrowia po przebytych operacjach. Ulgę w bólu przynosi też seniorom, którzy cierpią na chorobę zwyrodnieniową stawu kolanowego czy biodrowego. Pomocny w tej sytuacji okazuje się zarówno masaż, jak i terapia manualna oraz zabiegi fizjoterapeutyczne.
Zmniejszenie ryzyka urazów
Im większa jest sprawność i poczucie równowagi, tym mniejsze prawdopodobieństwo upadku w życiu osób starszych. Wprowadzenie umiarkowanej aktywności fizycznej w ramach rehabilitacji wzmacnia układ kostny, stawy i mięśnie. Tym samym seniorzy są mniej narażeni na złamania, skręcenia czy inne urazy, do których mogłoby dojść w trakcie wykonywania codziennych czynności.
Lepsza jakość życia
Dobra kondycja i sprawność fizyczna znacząco poprawia jakość życia seniorów. Nie tylko czyni ich bardziej niezależnymi, ale też motywuje do zaangażowania się w różnego rodzaju działania, które wynikają z ich pasji. Poczucie siły i zmniejszenie bólu daje im poczucie, że starość nie musi oznaczać bezczynnego spędzania czasu w domu przed telewizorem. Wielu seniorów korzysta z siłowni na świeżym powietrzu, dołącza do grup praktykujących Nordic Walking czy oddaje się pracom w ogródkach działkowych. Często nie byłoby to możliwe bez dobrze przeprowadzonej rehabilitacji.
Poprawa zdrowia psychicznego
Dobra kondycja psychiczna osób starszych to jeden z ważnych elementów każdej terapii w tym wieku. Osoby po złamaniach osteoporotycznych często dość długo dochodzą do siebie i muszą spędzić wiele dni na sali szpitalnej. To wymaga dużej odporności i niesłabnącej motywacji do współpracy zarówno z lekarzem, jak i fizjoterapeutą. Senior, który przeszedł operację i korzystał wcześniej z rehabilitacji dla osób starszych, ma dużo większe szanse na powrót do zdrowia i odzyskanie utraconej sprawności. Wynika to zarówno z jego lepszej kondycji psychicznej, jak i lepszej kondycji zdrowotnej całego ciała.
To, jak duże korzyści przyniesie rehabilitacja osób starszych, w dużej mierze zależy od indywidualnego stanu ich zdrowia, stopnia zaawansowania chorób przewlekłych oraz osobistego zaangażowania w proces rehabilitacji.
