Rehabilitacja to bardzo ważny element procesu leczenia, również ortopedycznego. Indywidualnie dobrane ćwiczenia pomagają zmniejszyć dolegliwości bólowe, mobilizują organizm do regeneracji oraz poprawiają ruchomość w zastałych stawach i mięśniach. Bardzo skuteczną i niosącą duże korzyści formą rehabilitacji jest kinezyterapia.
Co to jest kinezyterapia i jaki jest jej cel?
Kinezyterapia to inaczej terapia ruchem, której celem jest usprawnienie ruchowe oraz pomoc w odzyskaniu częściowej lub całkowitej sprawności na poziomie funkcjonalnym i strukturalnym. Dzięki zaordynowanym przez fizjoterapeutę ćwiczeniom możesz odzyskać jakość życia, jaka była twoim udziałem przed chorobą, urazem, czy dysfunkcją.
Kinezyterapia to cały zespół działań fizjoterapeutycznych stosowanych w dysfunkcjach i chorobach narządu ruchu. To mogą być zarówno różnego rodzaju kontuzje, jak i przewlekły ból kręgosłupa.
Dostosowywane do indywidualnych potrzeb ćwiczenia stanowią nieodłączny element w procesie rehabilitacji. Połączone z zabiegami fizykoterapii mogą przynieść znaczące korzyści zdrowotne i przyspieszyć proces regeneracji.
W trakcie zajęć na sali rehabilitacyjnej rehabilitant poprzez ćwiczenia wpływa na wytrzymałość, zakres ruchu w stawach oraz siłę i wydolność organizmu. Jeśli zachodzi taka potrzeba, uczy cię ponownie trudnych do wykonania czynności należących do codziennych aktywności życiowych.
Rodzaje kinezyterapii
Ze względu na obszar, na który oddziałują ćwiczenia w trakcie kinezyterapii, wyróżnia się:
Kinezyterapię miejscową
Jak sama nazwa wskazuje, tego rodzaju ćwiczenia wykonywane są w obrębie wybranego obszaru ciała i oddziałują na danym segment oraz strukturę ciała. Celem kinezyterapii miejscowej jest szybkie odzyskanie sprawności na poziomie funkcjonalnym.
Fizjoterapeuta może zaordynować ćwiczenia prowadzone, oddechowe, izometryczne, czynne i czynno-bierne oraz samowspomagające.
Kinezyterapię ogólnoustrojową
Ten rodzaj leczenia ruchem angażuje całościowo narząd ruchu i wpływa na ogólną wydolność organizmu. Dzięki ćwiczeniom poprawiają się parametry związane między innymi ze sprawnością, siłą i wytrzymałością układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. To może być zarówno gimnastyka lecznicza i korekcyjna, jak i ruch w środowisku wodnym.
Kinezyterapia — najczęstsze wskazania do leczenia ruchem
Ten rodzaj rehabilitacji stosowany jest między innymi przy:
- urazach narządu ruchu,
- chorobie reumatoidalnej,
- zwyrodnieniu stawów,
- wczesnym wspomaganiu rozwoju ruchowego dzieci,
- chorobie Parkinsona,
- terapii nowotworowej, w tym po mastektomii,
- schorzeniach układu oddechowego,
- stwardnieniu rozsianym,
- uszkodzeniu obwodowego układu nerwowego,
- płaskostopiu,
- bólach kręgosłupa,
- dolegliwościach bólowych narządu ruchu.
Kinezyterapia stosowana jest również w ramach rehabilitacji i we wspomaganiu leczenia złamań i urazów oraz dysfunkcji neurologicznych i chorób o podłożu reumatycznym. Dobrze sprawdza się też jako jeden z elementów profilaktyki osteoporozy.
Czy są jakieś przeciwwskazania?
Choć ćwiczenia stosowane w ramach leczenia ruchem dostosowywane są indywidualnie do stanu zdrowia pacjenta, to nie zawsze mogą być wykonywane. Dlatego tak ważny jest wywiad medyczny i poznanie historii choroby, zanim fizjoterapeuta wybierze ten rodzaj rehabilitacji.
Kinezyterapia nie może być stosowania z powodu:
- bardzo słabego stanu pacjenta,
- ostrego zapalenia mięśni stawów,
- niewydolności układu oddechowego,
- poważnego uszkodzenia kości.
Czym są ćwiczenia wspomagane i samowspomagające w kinezyterapii?
Oprócz ćwiczeń z oporem, biernych, czynno-biernych, czynnych i wspomaganych, fizjoterapeuta może też zastosować ćwiczenia samowspomagajace.
Może się zdarzyć, że w trakcie wykonywania ćwiczeń w ramach leczenia ruchem, nie uda ci się wykonać ich w pełnym zakresie. W takiej sytuacji z pomocą przychodzą ćwiczenia:
wspomagane — do pewnego momentu ćwiczenia wykonujesz samodzielnie, a w chwili pojawienia się oporu, do działania przystępuje terapeuta, który z wyczuciem kontynuuje twój ruch przy użyciu własnych rąk lub odpowiedniego sprzętu,
samowspomagające — w tym przypadku fizjoterapeuta nie bierze udziału w wykonywanych przez ciebie ćwiczeniach, ponieważ sam musisz sobie z nimi poradzić; możesz to zrobić przy użyciu własnych kończyn lub wspomóc się paskiem, ręcznikiem lub taśmą. W ten sposób możesz wykonywać nawet ćwiczenia o większym stopniu trudności.
Jakie korzyści niesie ze sobą kinezyterapia?
O korzyściach z wykonywanych ćwiczeń powinien poinformować cię fizjoterapeuta, zanim rozpoczniesz leczenie ruchem. To ważny element motywujący do jak najdokładniejszego i regularnego wspomagania narządu ruchu do regeneracji i mobilizacji.
Do najważniejszych korzyści płynących z leczenia ruchem należą:
- zmniejszenie dolegliwości bólowych w obrębie narządu ruchu,
- obniżenie napięcia i stresu,
- zwiększenie wytrzymałości mięśni,
- lepsze funkcjonowanie w życiu codziennym i ogólne polepszenie jakości życia,
- wzmocnienie włókien mięśniowych i przyrost ich masy,
- kształtowanie poprawnej postawy ciała,
- mniejsze przykurcze mięśni,
- redukcja stanów zapalnych torebki stawowej i zwiększenie ilości mazi,
- poprawa:
- czucia głębokiego,
- pamięci ruchowej
- elastyczności oraz napięcia tkanek miękkich,
- wydolności krążeniowo-oddechowej,
- samopoczucia,
- wydolności ogólnej organizmu,
- zakresu ruchu w stawach i utrzymanie ich na właściwym poziomie,
- nasilenie procesów przemiany materii,
- obniżenie ryzyka wystąpienia zespołów bólowych kręgosłupa,
- uniknięcie powikłań ze strony układów kostnego i oddechowego, spowodowanych długim unieruchomieniem.
Jak łatwo zauważyć, w kinezyterapii najważniejszy jest ruch, ale nie może on być przypadkowy. Dlatego bardzo ważne jest stosowanie się do zaleceń fizjoterapeuty, który dobiera odpowiednie do dolegliwości rodzaje ćwiczeń. Zwykle część z nich jest wykonywana na sali rehabilitacyjnej, a część w domu. Pamiętaj, by nie lekceważyć ćwiczeń, które masz zalecone do samodzielnego wykonania. Dokładność i regularność to bardzo ważny element leczenia ruchem.
