Złamanie nadgarstka zwykle spowodowane jest upadkiem na ręce. Wynika to z naturalnego odruchu, jaki pojawia się w chwili utraty równowagi. Do tego typu urazu dochodzi również w czasie wypadków komunikacyjnych, bójek, walk bokserskich czy uprawiania wybranych dyscyplin sportowych.
Jak poważne może być takie złamanie, czym się objawia i jak wygląda proces powrotu do pełnej sprawności dłoni?
Na czym polega złamanie nadgarstka?
Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych złamań, tak i tu dochodzi do przerwania ciągłości tkanki kostnej. Spowodowane to jest nagłym zadziałaniem energii większej, niż kości nadgarstka są w stanie na siebie przyjąć. Mowa tu zarówno o działaniu siły zewnętrznej, jak i wewnętrznej.
Gdy upadasz na twarde podłoże, odruchowo próbujesz ochronić ciało przed bolesnym zderzeniem z ziemią i wysuwasz ręce. Możesz to robić do przodu lub do tyłu, w zależności od kierunku, w jakim przemieszcza się ciało w chwili upadku. Próba amortyzacji nie zawsze jednak kończy się powodzeniem.
Kości nadgarstka nie należą do najmocniejszych i przejęcie na siebie ciężaru całego ciała, może okazać się dla nich zbyt dużym wyzwaniem. Złamanie nadgarstka zawsze wymaga leczenia, dlatego niezwłocznie po doznaniu urazu powinieneś udać się do ortopedy.
Do jakiego rodzaju złamania może dojść w obrębie nadgarstka?
Rodzaj złamania najczęściej zależy od okoliczności, w których do niego doszło. Może to być złamanie:
- podgłówkowe V kości śródręcza — dochodzi do niego w wyniku uderzenia pięścią w twardy przedmiot, co zwykle ma miejsce w trakcie bójek, czy próby wyładowania złości na twardej powierzchni,
- I kości śródręcza — czyli złamanie Benetta zwane też bokserskim,
- kości łódeczkowatej nadgarstka — zwykle jest skutkiem ubocznym upadku na wyprostowaną rękę, co może się zdarzyć w wyniku wypadku komunikacyjnego, upadku z wysokości czy w trakcie uprawiania sportu,
- kości promieniowej (końca dalszego) – ma najczęściej miejsce w trakcie upadku na twardą powierzchnię, co może się zdarzyć między innymi zimą, na oblodzonej powierzchni,
- nasady dalszej kości promiennej — po upadku z wysokości na rękę, po przewróceniu się w trakcie jazdy rowerem lub motocyklem oraz w trakcie wypadku komunikacyjnego, kiedy to dochodzi do dwóch typów przemieszczenia odłamów:
- złamanie Collesa — z przemieszczeniem grzbietowym, gdy upadasz na dłoń zgiętą grzbietowo, do góry,
- złamanie Smitha — z przemieszczenie dłoniowym, kiedy nie zdążysz wyprostować dłoni i upadniesz na ich wierzchnią część (zgięcie dłoniowe),
- nasady dalszej kości promieniowej poza linią stawu,
- śródstawowe.
Jakie objawy wskazują na złamanie nadgarstka?
Choć nie zawsze od razu będziesz w stanie jednoznacznie stwierdzić, że doszło do złamania (poza przypadkiem złamania otwartego), to są pewne objawy, który mogą na ten typu urazu wskazywać. Należy do nich:
- obrzęk w okolicy złamania,
- ból,
- zniekształcenie nadgarstka spowodowane przemieszczeniem złamanych części kości,
- nienaturalna ruchomość nadgarstka w miejscu urazu,
- ograniczenie ruchomości palców i nadgarstka.
W przypadki nieznacznych objawów po poważnym upadku warto skorzystać z diagnostyki i porady lekarskiej. Dzięki temu unikniesz powikłań, które po pewnym czasie nadawać się będą jedynie do leczenia operacyjnego.
Jakie leczenie stosuje się przy złamaniu nadgarstka?
Lekarz może zdecydować o leczeniu zachowawczym bądź operacyjnym. W przypadku leczenia zachowawczego pierwszy etap obejmuje próbę repozycji odłamów kostnych do ich wcześniejszego ustawienia. Drugi etap to już unieruchomienie ręki w miejscu złamania, przy użyciu opatrunku gipsowego. O tym, jak długo będziesz musiał nosić gips, decyduje lekarz na podstawie oceny urazu, której dokona w trakcie konsultacji.
W wybranych przypadkach lekarz może wybrać leczenie operacyjne z zastosowaniem drutów Kirchnera, mini śrubek, płytek lub śruby Herberta.
Rehabilitacja po złamaniu nadgarstka
Rehabilitacja to nieodłączny element każdej formy leczenia ortopedycznego. Dlatego nie powinieneś jej lekceważyć, tylko w pełni zaangażować się w zlecone zabiegi i ćwiczenia.
Do często stosowanych zabiegów rehabilitacyjnych, które zaczynają się zaraz po zdjęciu gipsu, należy:
- mobilizacje manualne, które pomagają przywrócić sprawność i ruchomość nadgarstka,
- owijanie nadgarstka specjalną taśmą do ćwiczeń,
- masaż poprzeczny prostowników palców i ścięgien zginaczy,
- krioterapia,
- magnetoterapia,
- ciepłolecznictwo,
- ćwiczenia polegające na wykonywaniu samodzielnych ruchów w obrębie nadgarstka i palców dłoni,
- kinesiotaping,
- ćwiczenia czynne całej kończyny w otwartych i zamkniętych łańcuchach kinematycznych.
Jeśli chcesz, by efekty leczenia były zadowalające, musisz korzystać z pomocy wyspecjalizowanego fizjoterapeuty. Idealnie by było, gdyby działał on we współpracy z ortopedą operującym. Przydaje się to zwłaszcza wtedy, gdy złamanie nadgarstka leczone było operacyjnie z użyciem zespoleń.
