Złamanie nadgarstka to uraz, do którego najczęściej dochodzi w wyniku upadku i podparcia się wyprostowaną ręką. Choć zwykle ma to miejsce w trakcie uprawiania sportu, to możesz doznać tego urazu również podczas spaceru lub na zakupach. Wystarczy, że z jakiegoś powodu nagle stracisz równowagę i upadniesz na twarde podłoże. Odruchowo wówczas wyciągasz wyprostowane ręce i próbujesz zamortyzować upadek. Miejscem, które w takiej sytuacji najbardziej narażone jest na uraz, jest obszar nadgarstka, gdzie kumuluje się największa energia.
Jakie są rodzaje złamań nadgarstka oraz po czym wstępnie możesz je rozpoznać, by odpowiednio wcześniej zgłosić się do lekarza?
Jakie objawy wskazują na złamanie nadgarstka?
Choć nie zawsze dochodzi do złamania, to sam nie jesteś w stanie zdiagnozować rodzaju i zakresu uszkodzeń w dłoni. Dlatego w takich sytuacjach najlepiej będzie, jeśli skonsultujesz się z lekarzem. Z pomocą wywiadu medycznego i przeprowadzonych badań, określi on stopień i rodzaj uszkodzeń oraz przedstawi ci plan leczenia.
Jeśli jednak znasz najważniejsze objawy, możesz wstępnie określić, czy upadek spowodował jedynie stłuczenie, czy jednak doszło do złamania w obrębie kości nadgarstka.
Na złamanie nadgarstka może wskazywać:
- opuchlizna,
- drętwienie palców,
- bardzo silny ból w nadgarstku,
- zniekształcenie, które łatwo dostrzec, gdy porównasz go ze zdrowym nadgarstkiem w drugiej ręce,
- uczucie sztywności w nadgarstku,
- zasinienie.
Nie lekceważ tych objawów, tylko umów się na wizytę do ortopedy. Lepiej od razu wdrożyć niezbędne działania, również wtedy, gdy nie doszło do złamania nadgarstka.
Rodzaje złamań nadgarstka
Podobnie jak w przypadku złamań innych części układu kostnego, tak też przy nadgarstku może dojść do przerwana ciągłości kości. W zależności od siły urazu, większej niż wytrzymałość kości, z których zbudowany jest nadgarstek, możesz doznać złamania otwartego, zamkniętego, z przemieszczeniem lub bez przemieszczenia. Każdy z tych przypadków wymaga innego podejścia ze strony ortopedy i zastosowania nieco innych działań, których celem jest przywrócenie pełnej sprawności w ręce.
W trakcie złamania mogą zostać uszkodzone jednakowo kości, które wchodzą w skład nadgarstka, jak i inne jego elementy, czyli naczynia krwionośne, torebka stawowa, ścięgna oraz nerwy.
Złamanie nadgarstka zwykle przybiera jedną z trzech form.
Złamanie Collesa
Gdy w trakcie upadku podeprzesz się zgiętą grzbietowo dłonią, możesz doprowadzić do złamania Collesa. Obejmuje ono nasadę kości promieniowej i stanowi zdecydowaną większość wszystkich urazów nadgarstka, gdy chodzi o jego złamanie. Szczególnie często diagnozowane jest u osób starszych, które cierpią na osteoporozę. Objawem, który może zwrócić twoją uwagę, jest zniekształcenie oraz obrzęk w miejscu uderzenia.
Złamanie Smitha
Do złamania nadgarstka może też dojść w wyniku uderzenia jego część grzbietową lub upadku na zgiętą w ten sposób dłoń. Jest rzadsze, ale też powinieneś je traktować poważnie i zgłosić się do lekarza. Tego rodzaju złamanie nadgarstka powoduje przemieszczenie fragmentu kości nie w kierunku grzbietowym, tylko dłoniowym. Złamanie Smitha nazywane jest też odwróconym złamaniem Collesa.
Złamanie kości łódeczkowatej
Nadgarstek składa się z ośmiu niewielkich kości o różnym kształcie. Jedną z nich jest kość łódeczkowata, największa w szeregu bliższym. To właśnie ona najczęściej ulega złamaniu w sytuacji, gdy w chwili upadku zablokujesz wyprostowany nadgarstek w pozycji przeprostu. Zwykle ma wtedy miejsce złamanie nadgarstka bez przemieszczenia. Jeśli jednak siła uderzenia jest bardzo duża, co ma miejsce przy upadku w trakcie jazdy na snowboardzie, rolkach, deskorolce, czy motocyklem, wówczas może dojść do złamania z przemieszczeniem.
Inne rodzaje uszkodzeń nadgarstka
Oprócz złamania nadgarstek można uszkodzić też w innym sposób. Choć może nie tak groźny, to w przypadku nieustępowania objawów, powinieneś skonsultować taki uraz z lekarzem.
Do innych uszkodzeń nadgarstka należy:
- skręcenie nadgarstka — podobnie jak inne stawy, również nadgarstek ma ograniczony zakres ruchu, dlatego w chwili jego przekroczenia spowodowanego dużą siłą, może dojść do tego rodzaju urazu,
- zwichnięcie nadgarstka — polega na uszkodzeniu stawu z przemieszczeniem powierzchni stawowych wobec siebie,
- stłuczenie nadgarstka — w tej sytuacji nie dochodzi do przerwania ciągłości kości i skóry oraz krwawiących ran, a jedynie do mechanicznego uszkodzenia tkanek miękkich.
Jeśli prowadzisz aktywny tryb życia i jeździsz na rolkach, deskorolce lub jesteś miłośnikiem zimowego szaleństwa na snowboardzie, zawsze pamiętaj o dodatkowej osłonie na nadgarstki. Nie zapewni ci to pełnej ochrony przed złamaniem, ale zmniejszy ryzyko i być może upadek skończy się jedynie stłuczeniem. Dzięki temu nie będziesz musiał na długo odstawiać sportowego sprzętu i szybciej wrócisz do pełnej sprawności fizycznej.
Niezbędny też jest inny rodzaj profilaktyki w postaci dobrego przygotowania fizycznego. Elementem, którego nie powinno zabraknąć przed żadną aktywnością sportową, jest dobra rozgrzewka.