Amp futbol to dla wielu osób szansa na prowadzenie aktywnego trybu życia i spełnienie marzeń o uprawianiu sportu. Okazuje się, że utrata jednej kończymy, nie musi być żadną przeszkodą. Nikogo nie dziwią już zmagania paraolimpijczyków, ale wciąż mało osób wie o istnieniu amp futbolu. Choć zasady gry nieco różnią się od tych, które znane są z boisk na całym świecie, to piłkarze muszą zmagać się z podobnymi kontuzjami, jak zdrowi zawodnicy.
Czy w takim razie fizjoterapeuta drużyny amp futbolu, ze względu na specyfikę tego sportu ma więcej pracy? Na czym konkretnie polega jego pomoc w trakcie treningów i rozgrywek?
Amp futbol — szansa dla osób po amputacji
W życiu nic nie dzieje się przypadkiem i nigdy nie wiesz, kiedy wpadniesz na genialny pomysł, który może odmienić zarówno twoje życie, jak i życie innych ludzi. Tak było w przypadku Dona Bennetta, amerykańskiego narciarza bez nogi, który szukał sposobu na aktywne spędzanie czasu w okresie letnim. Pomysł pojawił się w trakcie meczu koszykówki jego syna. Gdy w kierunku narciarza potoczyła się piłka, odruchowo kopnął ją zdrową nogą, wspierając się przy tym kulą. I tak oto w 1980 roku zapoczątkował nową dyscyplinę o nazwie amputee footbal, która zyskuje coraz więcej sympatyków na całym świecie.
Zasady gry są podobne do tych obowiązujących w piłce nożnej. Mniejsze jest jednak boisko i mecz trwa 2 × 25 minut z 10. minutową przerwą. W amp futbol może grać każdy, kto z różnych powodów nie ma jednej nogi lub ręki. Ci pierwsi mogą grać w polu, a drudzy na bramce.
W Polsce prekursorem tej dyscypliny jest Mateusz Widlak, który w 2011 roku do gry zaprosił 13 zawodników, by już rok później wraz z licencjonowanym trenerem UEFA Markiem Dragoszem, utworzyć reprezentację Polski w amp futbolu. Na sukcesy nie trzeba było długo czekać. W Mistrzostwach Europy Amp Futbol Kraków 2021 nasza drużyna narodowa w amp futbolu zdobyła 3. miejsce.
Na czym polega praca fizjoterapeuty w amp futbolu?
Osiąganie sukcesów z pewnością nie byłoby takie proste, gdyby nie cały sztab szkoleniowy i zaplecze medyczne, w skład którego wchodzi między innymi Zofia Kasińska — fizjoterapeutka Reprezentacji Polski w AMP, na co dzień pracująca w Novum Ortopedia w Szczecinie.
Jak wygląda jej praca z zawodnikami?
Specyfika pracy terapeutycznej i rehabilitacyjnej z piłkarzami amp futbolu
Wydawać by się mogło, że Zofia Kasińska, jak sama czasem żartuje, ma o połowę mniej pracy, ponieważ jej zawodnicy mają tylko jedną nogę. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna.
Ze względu na to, że zawodnicy poruszają się o kulach, to motorem napędowym i cała biomechanika oparta jest na kończynach górnych. W związku z tym bardzo mocno obciążane są stawy barkowe oraz łokcie. Tym samym częściej dochodzi do urazów właśnie w tym obszarze ciała. Dlatego pracy jest trochę więcej niż w tradycyjnej piłce nożnej. Natomiast cała reszta opiera się na dość podobnych działaniach terapeutycznych.
Jedyna różnica jest u bramkarzy. W celu wyrównania szans na wyłapanie piłki, muszą przywiązywać kikut do ciała. Zdarza się bowiem, że u jednych jest on dłuższy, a u innych krótszy, przez co tym drugim łatwiej byłoby bronić. To jednak niesie ze sobą ryzyko kontuzji. Może do niej dojść, gdy bramkarz w trakcie obrony pada na murawę i to właśnie na tę stronę, gdzie nie ma ręki. Poza tym większość urazów jest podobnych, jak w przypadku piłkarzy w pełni sprawnych. Są to zerwania więzadeł, stawu skokowego, naciągnięcia mięśni itp.
Jeden dzień z życia fizjoterapeutki amp futbolu na zgrupowaniu kadry narodowej
W przypadku Zofii Kasińskiej takie dni są bardzo pracowite, choć znajomi nieco jej zazdroszczą, gdy ta jedzie do innego kraju. Nie ma tam niestety czasu na zwiedzanie innych miejsc, poza hotelem, boiskiem i szpitalem, gdy dochodzi do poważniejszych urazów piłkarzy.
Jak zatem wygląda jeden dzień z jej życia, w trakcie zgrupowania kadry narodowej amp futblolu? Oto co sama mówi na ten temat:
Wstaję najwcześniej ze wszystkich, ponieważ przed śniadaniem, a po porannej toalecie, zawodnicy mają podstawowe badania. Sprawdzamy masę ciała, tętno i badamy saturację. Potem jest śniadanie i odprawa. W tym czasie ja przygotowuję wszystko na trening. Jeśli coś się dzieje, to przed treningiem mam zawodników, którzy zgłaszają się po pomoc. Na treningu prowadzę prewencję, a po jego zakończeniu rolowanie i rozciąganie.
Po treningu jest odnowa i zawodnicy przychodzą do mnie. Po obiedzie znów przychodzą do mnie. Trening i powtórka z rozrywki, czyli odprawa, kolacja i po kolacji również zawodnicy przychodzą do mnie. Czyli de facto wstaję najwcześniej i kładę się najpóźniej ze wszystkich.
Ponieważ w amp futbolu również dochodzi do fauli, które czasem sprawiają wrażenie jeszcze groźniejszych niż w piłce nożnej, na brak pracy sztab medyczny nie może narzekać. Jednak dzięki temu, zawodnicy zawsze są w pełni przygotowaniu do rozgrywek, o czym świadczą odnoszone przez nich sukcesy.
