Zwyrodnienie stawu biodrowego to problem zdrowotny, który w większości przypadków, niepostrzeżenie rozwija się latami. Im dłużej odkładana jest wizyta u ortopedy, tym bardziej postępujące zmiany ograniczają ruchomość w stawie i są źródłem nasilającego się bólu. Te i inne dolegliwości negatywnie wpływają zarówno na życie osobiste, jak i zawodowe.
Zbyt późne zdiagnozowanie zmian zwyrodnieniowych w stawie biodrowym bardzo często oznacza konieczność wymiany na staw sztuczny. Na szczęście dzięki rozwojowi medycyny tego typu operacje pozwalają na uwolnienie od bólu i powrót do pełnej sprawności.
Czym jest zwyrodnienie stawu biodrowego i jakie objawy wskazują na rozwijające się w nim zmiany chorobowe?
Czym jest zwyrodnienie stawu biodrowego?
Pośród wszystkich stawów w twoim ciele, staw biodrowy jest jednym z największych. Jego budowa umożliwia ci poruszanie kończynami dolnymi we wszystkich kierunkach w określonym zakresie.
Staw biodrowy składa się z głowy kości udowej oraz panewki. Bezproblemowe poruszanie się stawu zapewnia chrząstka, która pokrywa powierzchnie kostne i płyn stawowy znajdujący się w stawie. Gdy staw jest zdrowy, możesz poruszać się bez problemu i bez dolegliwości bólowych w tym miejscu.
Problem pojawia się w sytuacji, gdy dochodzi do degradacji i zużycia chrząstki stawowej. Pozbawione tego ważnego amortyzatora kości, zaczynają ocierać się o siebie z coraz mniejszym poślizgiem.
Zwyrodnienie stawu biodrowego zwane inaczej koksartozą to choroba, której istotą jest pogłębiające się uszkodzenie oraz zmiany zwyrodnieniowe obejmujące poszczególne części stawu.
Jeśli w porę nie zgłosisz się do ortopedy i nie zdiagnozuje on postępujących zmian zwyrodnieniowych w stawie biodrowym, dodatkowo mogą zacząć się tworzyć narośla kostne, zwane osteofitami.
To wszystko z czasem wywołuje obrzęki, stany zapalne i ostatecznie coraz większe ograniczenie ruchomości stawu biodrowego. Dodatkowym i jednocześnie bardzo uciążliwym skutkiem jest też ból, który pojawia się zarówno w trakcie chodzenia, jak i nocnego odpoczynku.
Jak rozpoznać zwyrodnienie stawu biodrowego?
Zmiany zwyrodnieniowe w stawie biodrowym nie pojawiają się z dnia na dzień. To nie rodzaj urazu mechanicznego, do którego dochodzi w wyniku upadku, czy nagłego skrętu ciała. Uszkodzenie chrząstki stawowej to proces powolny i często wieloletni. Związany jest zarówno z wiekiem, jak i prowadzonym stylem życia. Jednak nie tylko.
Początkowo dolegliwości bólowe, które należą do pierwszych objawów zwyrodnienia stawu biodrowego, są łagodne, a ograniczenie ruchomości niewielkie. To jeden z wielu powodów, dla których możesz je zlekceważyć.
Wraz z rozwojem choroby ból się nasila i utrudnia zarówno poruszanie się, jak i dłuższe stanie w jednym miejscu. Tym samym wpływa on na twoje życie osobiste i zawodowe, prowadząc do ograniczenia wydajności i skuteczności w wykonywaniu różnych zadań.
Przeczytaj także: Jak dbać o staw biodrowy?
Ból, który najczęściej zlokalizowany jest po stronie uszkodzonego stawu, możesz odczuwać w obrębie pośladków, pachwin, a nawet ud. Często promieniuje też do lędźwi i nie ustępuje, gdy zajmujesz pozycję leżącą. Możesz go odczuwać również przy dotyku ciała w okolicy biodra.
Ból, odczucie trzeszczenia w stawie oraz postępujące ograniczenie ruchomości i sztywność w stawie niejako wymuszają na tobie oszczędzanie nogi po stronie chorego stawu. Nie tylko twój chód zaczyna być przez to upośledzony, ale też dochodzi do zaniku mięśni uda i pośladka. Dolegliwości sprawiają, że w trakcie poruszania się, przechylasz się na boki, co potocznie określane jest mianem kaczego chodu. Nieprawidłowość można też zauważyć w przyjmowanej przez ciebie pozycji ciała. Nierzadko dochodzi do tego przykurcz więzadeł i tym samym skrócenie kończyny.
Sytuacja robi się jeszcze poważniejsza, gdy zmiany zwyrodnieniowe obejmą też drugie biodro. Wówczas dochodzi do jeszcze większego ograniczenia w trakcie poruszania się, co zwiększa ryzyko upadku. Ten zaś w przypadku osób starszych, które cierpią na osteoporozę, może zakończyć się złamaniem i unieruchomieniem na dłuższy czas.
Jakie mogą być przyczyny zmian zwyrodnieniowych w stawie biodrowym?
Ze względu na to, iż koksartroza najczęściej rozwija się przez lata, bardzo trudno uchwycić moment, w którym należy zgłosić się do lekarza. Jednocześnie późna diagnoza uniemożliwia zmianę stylu życia i wprowadzenie odpowiednich działań profilaktycznych. Dlatego tak ważna jest świadomość ich potrzeby w codziennym życiu i dbanie o zdrowie na wiele sposobów.
Zwyrodnienie stawu biodrowego może mieć co najmniej kilka przyczyn. Do najczęstszych należą:
- zbyt duże obciążenie stawu biodrowego — gdy ma miejsce przez długi czas i dodatkowo związane jest z nadmierną wagą ciała, ostatecznie może prowadzić do szybszego zużycia i uszkodzenia chrząstki stawowej,
- urazy i kontuzje w obrębie stawu biodrowego — to mogą być zwichnięcia, złamania i inne poważne urazy, które zaburzają strukturę stawu i mogą w przyszłości zwiększyć ryzyko pojawienia się zmian zwyrodnieniowych w biodrze,
- uwarunkowania genetyczne — zwyrodnienie stawu biodrowego w rodzinie może zwiększyć ryzyko pojawienia się tej choroby w kolejnych pokoleniach,
- zmiany wynikające ze starzenia się organizmu — podobnie jak w przypadku innych części ciała, tak też w chrząstce stawowej zachodzą zmiany związane z upływającym czasem, co objawia się spadkiem elastyczności i spowolnieniem procesów regeneracji,
- choroby reumatyczne – różne stany zapalne, w tym reumatoidalne zapalenie stawów to kolejna przyczyna, która może odpowiadać za zwyrodnienie stawu biodrowego,
- niezdrowy styl życia — mowa tu między innymi o niezdrowej diecie oraz braku rozgrzewki i regeneracji przy intensywnych treningach,
- nieprawidłowości anatomiczne — do pojawienia się zmian zwyrodnieniowych mogą też przyczynić się wrodzone lub nabyte wady anatomiczne w obrębie stawu biodrowego, do których należy konflikt udowo-panewkowy, rozwojowa dysplazja stawu biodrowego, czy różnice w długości obu kończyn dolnych.
Jeśli zauważyłeś u siebie niepokojące objawy w stawie biodrowym, o których była tu mowa, umów się na konsultację ortopedyczną. Im wcześniej ortopeda zdiagnozuje zwyrodnienie stawu biodrowego, tym większe szanse na zatrzymanie postępujących zmian. Dlatego zrób wszystko, by nie dopuścić do utraty ruchomości w stawie i konieczności wymiany go na sztuczny. Nawet najlepsza endoproteza, którą dziś dysponują lekarze, nie zastąpi zdrowego biodra. Musisz jednak odpowiednio wcześnie o nie zadbać i unikać czynników, które mogą prowadzić do uszkodzenia chrząstki stawowej.
