Paluch sztywny
- zwężenie szczeliny stawu
- wyrośla kostne w obrębie stawu
- torbiele zwyrodnieniowe
- sklerotyzacja podchrzęstna

Schorzenie dwa razy częściej dotyka kobiety w średnim wieku. Schorzenie ma charakter postępujący i wraz z upływem czasu zmiany ulegają nasileniu.
- Zwężenie szczeliny stawu śródstopno-paliczkowego pierwszego prawej stopy

- Wyrośla kostne na grzbietowej stronie paliczka proksymalnego oraz głowy I kości śródstopia
Objawy
palucha sztywnego
Ograniczenie ruchomości w stawie MPI – zwłaszcza zgięcia grzbietowego. W zaawansowanych zmianach może pojawić się ból zewnętrznej krawędzi stopy – metatarsalgia. Ból okolicy pierwszej kości śródstopia powodowany drażnieniem nerwów w okolicy głowy I kości śródstopia – konflikt wyrośli kostnych z obuwiem.

Dlaczego powstaje?
- Największą rolę odgrywa pojedynczy lub powtarzające się urazy stawu MPI
- Nieprawidłowy kształt głowy I kości śródstopia
- Zaburzenie proporcji długości kości śródstopia – zbyt długa I kość śródstopia
- Uniesienie I kości śródstopia- widoczne na rentgenogramach bocznych stopy
- Choroby zapalne (RZS, Dna moczanowa)
- Powikłania jatrogenne- pooperacyjne
Rozpoznanie
- Zwężenie szczeliny stawu MPI , długość I kości śródstopia , kat HV (patrz zdj. 1)
- Obecność wyrośli kostnych stawu MPI (patrz zdj. 1)
- Ocena zmian stawu śródstopno-trzeszczkowego (parz zdj. 3)
- Ocena stopnia zaawansowania zmian stawu MPI w projekcji skośnej (patrz zdj. 4)

- Zwyrodnienie pod postacią zwężenia szczeliny stawu, wyrośli kostnych na trzeszczce bocznej oraz głowie I kości śródstopia

- Ocena powierzchni głowy I kości śródstopia
Leczenie
Leczenie zachowawcze
- Noszenie obuwia z twardą, płaską podeszwą o szerokim przodzie (dla zmniejszenia ucisku na palce stopy), kołyskowa podeszwa (patrz zdj. 5)
- Fizykoterapia – działanie przeciwzapalne stawu MP I
- Ortezy usztywniające staw MP I– ortezy, zmniejszają zapalenie ale nawet długotrwałe stosowanie nie usuwa przyczyny dolegliwości
- Modyfikacja aktywności
- Iniekcje dostawowe

Leczenie operacyjne
- Jest to schorzenie postępujące, wraz z upływem czasu zmniejsza się zakres ruchomości w stawie MP I, dolegliwości bólowe nasilają się, zwyrodnienie obejmuje większy zakres struktur stawu MP I wymagających leczenia.
Przy bardziej zaawansowanych zmianach zakres operacji jest większy a często możliwe jest już tylko wykonanie usztywnienia zajętego zmianami stawu.
Chód ze zmianami zwyrodnieniowymi jest zaburzony – pacjent oszczędza wewnętrzną części stopy, oszczędza zajętą kończynę co skutkuje zmianami w innych wyżej położonych stawach zajętej kończyny, kręgosłupa oraz przeciążeniem kończyny po drugiej stronie. - Leczeniem operacyjnym usuwamy przyczynę dolegliwości bólowych oraz wpływamy na zwiększenie zakresu ruchomości w stawie MPI, usuwamy powstałe zniekształcenie stopy, zahamowujemy rozwój zniekształcenia. W przypadku zmian zwyrodnieniowych III stopnia leczenie polega na wykonaniu usztywnienia stawu MPI
- Gwarantujemy naszym pacjentom opiekę na każdym etapie leczenia na najwyższym poziomie. Dzięki stworzeniu wyszkolonego i doświadczonego zespołu ludzi; pań pielęgniarek, lekarzy, rehabilitantów.

Metody operacji palucha sztywnego
O wyborze danej metody operacyjnej decyduje stopień zaawansowania zmian, charakter zmian oraz oczekiwania pacjenta. Według danych naukowych leczenie operacyjne jest jedyną skuteczną metodą leczenia palucha sztywnego.
Cheilektomia
Polega ona na wycięciu wyrośli kostnych z głowy I kości śródstopia oraz paliczka palucha (ryc. 6). W wyniku tego uzyskujemy zniesienie dolegliwości bólowych stawu MP I, zwiększenie zakresu ruchomości w stawie, możliwość bezbólowego poruszania się.

- Wyrośla kostne które usuwamy
Moberg

- Klin wycięty z paliczka palucha

Osteotomia wg. Hohmanna
Dzięki temu uzyskujemy odbarczenie stawu MP I, zwiększenie zakresu ruchomości a także obniżenie głowy I kości śródstopia.
Endoprotezoplastyka stawu sródstopno-paliczkowego pierwszego FGT Futura
W przypadku zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych jedną sprawdzoną metodą operacji (tzw. złotym standardem) jest wykonanie usztywnienia stawu śródstopno-paliczkowego pierwszego (artrodeza stawu śródstopno-paliczkowego pierwszego)
Zabieg polega na usunięciu wyrośli kostnych stawu MPI, przygotowaniu powierzchni do zespolenia oraz wykonania stabilizacji paliczka proksymalnego z pierwszą kością śródstopia przy pomocy płyty i śrub.

