Otyłość to choroba przewlekła, która wymaga wsparcia wybranych specjalistów oraz zmiany dotychczasowego stylu życia. Niestety, pomimo rozwoju medycyny, akcji uświadamiających i wielu możliwości na uprawianie sportu, z problemem tym wciąż zmagają się osoby w różnym wieku, w tym dzieci i młodzież. To nie wszystko. Duża nadwaga nie tylko coraz bardziej ogranicza ich codzienne życie i naraża na krytyczne spojrzenia ze strony innych. To również rosnące ryzyko zmian zwyrodnieniowych, problemów ze stawami i uszkodzeń mechanicznych w postaci urazów narządu ruchu.
Oprócz zmian w diecie ważną rolę odgrywa fizjoterapia w leczeniu otyłości. Jak dokładnie może ci pomóc i co ćwiczyć, aby schudnąć i tym samym przyspieszyć proces zdrowienia?
Fizjoterapia w leczeniu otyłości — dlaczego jest taka ważna
Leczenie otyłości to proces, w którym bierze udział co najmniej kilku różnych specjalistów. Oprócz lekarzy różnych dziedzin ważną funkcję pełni też fizjoterapeuta. Wynika to z realnej potrzeby wprowadzenia większej ilości wybranych form aktywności fizycznej. Ze względu na to, iż sam chory nie jest w stanie samodzielnie określić, które ćwiczenia oraz z jakim natężeniem i częstotliwością wykonywane, przyniosą mu największe korzyści, niezbędna w takim przypadku okazuje się pomoc tego właśnie specjalisty.
Fizjoterapia w leczeniu otyłości przybiera różne formy. Wiele zależy tu od stopnia otyłości, rodzaju chorób współistniejących, wieku chorego, czy też stylu życia, jaki prowadził przed chorobą. Wbrew pozorom na otyłość chorują nie tylko osoby, które zwykle prowadzą siedzący tryb życia, ale też byli sportowcy. Przyczyn tej choroby jest wiele. Dlatego nie można z góry zakładać, że wina leży tylko i wyłącznie po stronie osoby otyłej.
Jak dokładnie fizjoterapeuta może ci pomóc w leczeniu otyłości?
Motywacyjna roli fizjoterapii
Rolą fizjoterapeuty nie jest tylko przygotowanie zestawu ćwiczeń, zastosowanie wybranych technik terapeutycznych czy skierowanie cię na wybrane zabiegi fizykoterapeutyczne. Owszem, to bardzo ważna część, ale nie ogranicza się ona tylko do tego.
Istotnym elementem fizjoterapii w leczeniu otyłości jest sama rozmowa. To od niej rozpoczyna się bowiem wizyta i od tego, jak przebiegnie, w dużej mierze zależy powodzenie terapii. W jej ramach fizjoterapeuta przeprowadza tak zwany wywiad medyczny. W ten sposób zdobywa niezbędne informacje na tematy pomocne w przygotowaniu skutecznych technik i form aktywności.
Jednym z celów rozmowy w ramach konsultacji jest uświadomienie ci, jak duże korzyści możesz odnieść, gdy zaangażujesz się w proces fizjoterapeutyczny. Pomocne okazują się tu pytania, które pobudzają do myślenia, przywołują pozytywne wspomnienia i pomagają zrozumieć, jak wiele może się zmienić na lepsze w twoim życiu.
Fizjoterapeuta może cię zapytać o to:
- czy masz czas — to może być duży problem w sytuacji, gdy jesteś mocno zapracowany, a twój cały dzień wypełniony jest obowiązkami zawodowymi i domowymi,
- jak wyglądała twoja aktywność w dotychczasowym życiu — może przywołać twoje wspomnienia nawet ze szkoły podstawowej i pomóc ci przypomnieć sobie, co lubiłeś, a czego nie lubiłeś; dzięki temu fizjoterapeuta będzie mógł ci zaproponować ćwiczenia, które będą ci się dobrze kojarzyły, a nie wzbudzały w tobie opór,
- jakie masz cele w całym procesie leczenia — chodzi o uświadomienie ci, co jest dla ciebie najważniejszym celem, oraz że fizjoterapeuta jest tu po to, by ci te cele pomóc osiągnąć i tym samym skrócić całą drogę, która do nich prowadzi,
- co może się stać, gdy będziesz bardziej aktywny — już samo uświadomienie sobie korzyści płynących z terapii może znacząco zwiększyć twoją motywację do większego zaangażowania się w proces terapeutyczny,
- czy chciałbyś skorzystać z prostego urządzenia, które monitoruje twoje postępy — dzięki temu będziesz mógł zobaczyć, że twój wysiłek nie idzie na marne i nie będziesz musiał wierzyć tylko na słowo fizjoterapeucie, że coś zmieniło się na lepsze.
Pytań może być więcej, a wszystkie służą jednemu: by zmotywować cię do jak najpełniejszego zaangażowania się w proces terapeutyczny i tym samym wesprzeć organizm w walce z chorobą.
Indywidualnie dobrane formy aktywności — jaki jest ich cel
Formy aktywności zawsze dobierane są indywidualnie do sytuacji zdrowotnej chorego. Dlatego odbywają się formie jeden na jeden, a nie w grupie. Ich dobór zależy od tego, na który stopień otyłości cierpisz i na co jeszcze chorujesz. Nie bez znaczenia jest też, ile masz lat i jaki jest twój ogólny stan zdrowia. To i inne czynniki fizjoterapeuta musi wziąć pod uwagę, zanim rozpocznie praktyczną część zajęć.
Ćwiczenia nie mogą powodować dodatkowych obciążeń twoich stawów i układu szkieletowego. Te elementy i tak już są przeciążone przez nadmiar tkanki tłuszczowej. Bezpieczeństwo w trakcie wykonywania ćwiczeń to bardzo ważny element, którego nie może zabraknąć i który zawsze brany jest pod uwagę.
Fizjoterapia w leczeniu otyłości pomaga też uniknąć kontuzji. Mogłoby do niej dojść, gdybyś samodzielnie wykonywał ćwiczenia, które nie są dla ciebie wskazane.
Celem dobrze przygotowanego zestawu ćwiczeń oraz technik terapeutycznych w przypadku osób otyłych, jest:
- zmniejszenie wagi ciała,
- przyspieszenie procesów przemiany materii,
- stopniowe zwiększenie sprawności fizycznej niezbędnej do wykonywania codziennych aktywności,
- poprawa samopoczucia,
- wyrównanie pracy narządów wewnętrznych oraz układu krążenia i układu oddechowego,
- ograniczenie ryzyka urazów, na które zwykle narażone są osoby otyłe.
Co ćwiczyć, aby schudnąć?
Fizjoterapeuta nigdy nie rzuca chorego na głęboką wodę. Dlatego rozpoczyna terapię od prostych ćwiczeń, które nie zniechęcą cię już na samym początku.
W zestawach treningowych mogą się znaleźć ćwiczenia aerobowe, wytrzymałościowe i oporowe, których celem jest zwiększenie wydolności organizmu.
Poza tym duże korzyści przynosi:
- wodny aerobik,
- spacery,
- Nordic Walking,
- jazda na rowerze, również stacjonarnym,
- pływanie.
Niedocenianą, ale bardzo skuteczną formą ćwiczeń, która również korzystnie wpływają na przemianę materii i zmniejszenie nadmiaru tkanki tłuszczowej, są drobne codzienne aktywności. Dlatego ważne jest, abyś:
- wybierał na zmianę schody i windę,
- rzadziej korzystał z komunikacji miejskiej na krótszych odcinkach,
- aktywnie spędzał czas na przerwach w pracy,
- nie wyręczał się innymi w wykonywaniu prostych prac domowych.
Fizjoterapia w leczeniu otyłości to nie tylko ćwiczenia. W jej ramach twój terapeuta może stosować też terapię manualną, masaże, terapię powięziową i zabiegi fizykoterapeutyczne, a wśród nich:
- hydroterapię,
- kąpiele perełkowe,
- magnetoterapię,
- elektroterapię,
- światłoterapię,
- masaż wibracyjny,
- laseroterapię.
Teraz gdy już wiesz, jak ważna jest fizjoterapia w procesie leczenia otyłości, możesz przemyśleć swoje cele. Przypomnij sobie też ulubione aktywności i w pełni zaangażuj się we współpracę z fizjoterapeutą. Tylko w ten sposób możesz osiągnąć spodziewane korzyści zarówno w formie utarty zbędnych kilogramów, jak i coraz większej sprawności w codziennym życiu.
