Pierwszy rok w życiu każdego noworodka, ważny jest między innymi ze względu na jego stawy biodrowe. Gdy pozycja nóżek jest prawidłowa, wówczas kości tworzące staw biodrowy ułożone są odpowiednio i tym samym staw może się stopniowo rozwijać.
Zdarza się jednak, że ze względu na niedojrzałość anatomiczną struktur stawu, kości tracą ze sobą właściwy kontakt, a co za tym idzie może dojść do ich przesunięcia względem siebie. Tego rodzaju niedorozwój to dysplazja stawów biodrowych.
Jakie są najczęstsze przyczyny dysplazji u noworodków?
Tego rodzaju problem zdrowotny dotyczy około 4% wszystkich noworodków i młodych niemowląt w Polsce. Niestabilność bioder może się u nich rozwijać jako wada wrodzona, gdy są jeszcze w łonie matki lub jako wada nabyta w pierwszym roku po urodzeniu.
W obu przypadkach przyczynić się do tego może:
- płeć,
- ułożenie płodu w brzuchu matki,
- predyspozycje genetyczne,
- nieprawidłowy poród,
- nieostrożne pociąganie noworodka za nóżki podczas zmieniania pieluszki,
- krępowanie ruchów nóżek u dziecka.
Jak objawia się dysplazja stawów biodrowych?
Jako rodzic powinieneś znać najważniejsze objawy najczęstszych schorzeń dotykających noworodków, w tym dysplazji bioder.
Twoją uwagę powinno zwrócić:
- przeskakiwanie w stawie biodrowym w trakcie odwodzenia i przywodzenia nóżek dziecka, co może świadczyć o przesuwaniu się kości udowej poza granice panewki,
- ograniczenie odwodzenia nóżek w biodrach, przez co dziecko nie może swobodnie odchylić nóżek na boki.
Dysplazja stawów biodrowych – jak wygląda diagnozowanie
Pierwsze obowiązkowe badania, twoje dziecko powinno przejść jeszcze na oddziale noworodkowym. Nie zawsze jednak ujawnia ono niestabilność bioder, dlatego niemniej ważne są okresowe wizyty w ciągu pierwszego roku życia niemowlęcia.
Jako pierwsze, lekarz wykonuje badanie USG bioder. Po nim poddaje dziecko testom ortopedyczno-prowokujących Ortolaniego i Barlowa. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, lekarz użyje skali Grafa do oceny zaawansowania choroby.
Jeśli badania wstępne i kolejne nie wykażą dysplazji stawów biodrowych, zwracaj uwagę na objawy, które mogłyby cię zaniepokoić. Możesz wyczuć przeskakiwanie w biodrze lub też zauważyć, że dziecko zgina i porusza bardziej tylko jedną nóżką. W każdym przypadku zgłoś to lekarzowi prowadzącemu, który może dla potwierdzenia wstępnej diagnozy, skierować cię do ortopedy na konsultację.
Pamiętaj, by sprawdzić przed wypisem ze szpitala po urodzeniu dziecka, czy w książeczce zdrowia dziecka zapisano wyniki badania jego stawów biodrowych. Gdyby okazało się, że ich brak, poproś lekarza, by je uzupełnił.
Jak wygląda leczenie?
Dysplazja stawów biodrowych zwykle we wczesnym etapie nie wymaga leczenia, ponieważ w ciągu pierwszych dwóch miesięcy często sama się koryguje. Jeśli chcesz wspomóc ten proces, możesz zakładać dziecku pieluszkę w taki sposób, który utrzyma jego biodra zgięte. Możesz też nosić dziecko w chuście.
Gdyby jednak okazało się, że dysplazja nie ustąpiła, lekarz może zlecić korzystanie z szelek rozszerzających nóżki oraz ćwiczenia relaksacyjne mięśni połączone z fizjoterapią.